چکیده:
زمینه: تقلب یا فریبکاری تحصیلی، یکی از پدیده های غیراخلاقی رایج در نظام های آموزشی است که با گسترش فناوری، به طور فزاینده ای تسهیل شده و شیوع پیدا کرده است. در این پژوهش، اثر جهت گیری های هدف پیشرفت بر فریبکاری تحصیلی با واسطه گری عدم تعهد به اخلاق تحصیلی بررسی شده است.
روش: پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی در نیم سال دوم تحصیلی 94-95 بودند. گروه نمونه شامل 200 نفر از دانشجویان دانشگاه شهیدبهشتی بودند که با روش نمونه برداری دردسترس انتخاب شدند. ابزارهایی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است عبارتند از: نسخه تجدیدنظر شده پرسشنامه هدف پیشرفت، مقیاس عدم تعهد به اخلاق تحصیلی، مقیاس فریبکاری تحصیلی. تحلیل داده ها به شیوه مدل یابی معادلات ساختاری و با کمک نرم افزارهای SPSS و AMOS انجام گرفت.
یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان می دهد رابطه بین جهت گیری های هدف تسلطی-گرایشی و تسلطی-اجتنابی با ابعاد مختلف عدم تعهد به اخلاق تحصیلی، منفی و معنادار و با وجوه فریبکاری تحصیلی، منفی و غیرمعنادار است. همچنین، رابطه بین جهت گیری های هدف عملکردی-گرایشی و عملکردی-اجتنابی با ابعاد مختلف عدم تعهد به اخلاق تحصیلی مثبت و معنادار و با وجوه فریبکاری تحصیلی، مثبت و غیرمعنادار بدست آمد.
نتیجه گیری: به نظر می رسد تلاش های مداخله ای و آموزشی برای افزایش تعهد اخلاقی فراگیران در کاهش رفتارهای فریبکارانه آن ها، اثربخش است. این یافته ها اطلاعات ارزشمندی برای دست اندرکاران آموزشی که هدف شان کاهش فریبکاری در محیط های علمی است فراهم می کند و تلویحات مهمی در جهت آموزش اخلاقی فراگیران در بر دارد.
خلاصه ماشینی:
ابزارهایی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است عبارتند از: نسخه تجدیدنظر شده پرسشنامه هدف پیشرفت، مقیاس عدم تعهد به اخلاق تحصیلی، مقیاس فریبکاری تحصیلی.
یافتهها: نتایج تحلیل دادهها نشان میدهد رابطه بین جهتگیریهای هدف تسلطی-گرایشی و تسلطی-اجتنابی با ابعاد مختلف عدم تعهد به اخلاق تحصیلی، منفی و معنادار و با وجوه فریبکاری تحصیلی، منفی و غیرمعنادار است.
بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف آزمون ارتباط میان جهتگیریهای هدف پیشرفت و رفتارهای فریبکارانه، با واسطهگری عدم تعهد به اخلاق تحصیلی، طراحی شده است (نگاره 1).
پرسشنامههای مقیاس فریبکاری تحصیلی، مقیاس عدم تعهد به اخلاق تحصیلی و پرسشنامه جهتگیریهای هدف پیشرفت در اختیار افراد گروه نمونه قرار گرفت و به آنها اطمینان داده شد که اطلاعاتشان محرمانه خواهد ماند و فقط جهت انجام کار پژوهشی جمعآوری میشود و بر صادقانه پاسخ دادن به سؤالات تأکید شد.
اندازههای توصیفی متغیرها (رجوع شود به تصویر صفحه) نتایج جدول 2 نشان میدهد که رابطة بین جهتگیریهای هدف تسلطی-گرایشی و تسلطی-اجتنابی با ابعاد مختلف عدم تعهد به اخلاق تحصیلی (شامل مقایسة سودمند و نسبت دادن سرزنش، تحریف نتایج و غیرانسانی جلوه دادن)، منفی و معنادار و با وجوه فریبکاری تحصیلی شامل کمکهای غیرمجاز و سرقت ادبی، منفی و غیرمعنادار است.
همچنین، نتایج جدول 2 نشان میدهد که رابطة بین جهتگیریهای هدف عملکردی-گرایشی و عملکردی-اجتنابی با ابعاد مختلف عدم تعهد به اخلاق تحصیلی مثبت و معنادار و با وجوه فریبکاری تحصیلی، مثبت و غیرمعنادار است.
Academic Moral disengagement عدم تعهد به اخلاق تحصیلی 6.