چکیده:
زلزله از مهمترین سوانح طبیعی است که بر تمامی ابعاد زندگی جوامع تاثیر میگذارد و در صورت عدم آمادگی جامعه در برابر آن، تلفات انسانی و خسارات اقتصادی بسیاری را موجب میشود. در حقیقت در زمان بروز سانحه زلزله آنچه بیشتر موجب تلفات میشود، تخریبهای ناشی از محیط فیزیکی–کالبدی جوامع است که بدون استاندارد ساخته شدهاند؛ بنابراین آمادگی از نظر بستر فیزیکی، قبل از وقوع سانحه مهمترین مقولهای است که میتواند آسودگی خاطر شهروندان، امنیت جانی و مالی آنها و ایمنی زیرساختهای شهری را فراهم آورد. در این راستا هدف از این پژوهش، تبیین تفاوتهای آمادگی از نظر بستر فیزیکی–کالبدی در سطح مناطق شهر کرمان و ارتباط میزان آمادگی خانوارها با پایگاه اقتصادی–اجتماعی است. روش تحقیق، توصیفی–تحلیلی و از نوع کاربردی است. گردآوری دادهها مبتنیبر روش اسنادی–کتابخانهای و بررسیهای میدانی به کمک ابزار پرسشنامه می باشد. جامعه آماری این پژوهش ۱۴۱۸۶۷ خانوار ساکن در چهار منطقه شهر کرمان است که حجم نمونه طبق فرمول کوکران معادل ۳۵۰ خانوار برآورد شده است. روش نمونهگیری نیز خوشهای متناسب با حجم است. نهایتا پس از گردآوری و ورود دادهها در محیط نرمافزار SPSS، با انجام آزمونهای تحلیل واریانس یکطرفه، توکی و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که بین مناطق ازلحاظ سطح آمادگی تفاوت وجود دارد بهطوریکه منطقه یک با میانگین 73/ 107 بیشترین و منطقه چهار با میانگین 73/ 97 کمترین آمادگی از نظر بستر فیزیکی–کالبدی قبل از وقوع سانحه را دارد، همچنین آمادگی خانوارها با سطح معنیداری ۰۰۲/ ۰ و مقدار ضریب پیرسون ̽ ̽ 0/ 163 با پایگاه اقتصادی–اجتماعی آنها دارای همبستگی معنیداری است یعنی هر چه پایگاه اقتصادی–اجتماعی خانوارها بهبود یابد به همان نسبت وضعیت آمادگی آنها در برابر سوانح نیز افزایش مییابد.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش نشان میدهد که بین مناطق ازلحاظ سطح آمادگی تفاوت وجود دارد به طوری که منطقه یک با میانگین ١٠٧/٧٣ بیش ترین و منطقه چهار با میانگین ٩٧/٧٣ کم ترین آمادگی از نظر بستر فیزیکی –کالبدی قبل از وقوع سانحه را دارد، همچنین آمادگی خانوارها با سطح معنیداری ٠/٠٠٢ و مقدار ضریب پیرسون ̽ ̽ ٠/١٦٣ با پایگاه اقتصادی–اجتماعی آن ها دارای همبستگی معنیداری است یعنی هر چه پایگاه اقتصادی–اجتماعی خانوارها بهبود یابد به همان نسبت وضعیت آمادگی آن ها در برابر سوانح نیز افزایش می یابد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) ٥- تحلیل یافته ها و نتایج در پژوهش حاضر با استفاده از آزمون های آماری تحلیل واریانس یک طرفه ، توکی و ضریب همبستگی پیرسون در محیط نرم افزار SPSS، تفاوت در سطح آمادگی خانوارهای ساکن در مناطق چهارگانه شهر کرمان از نظر شاخص های بستر فیزیکی–کالبدی و ارتباط بین سطح آمادگی خانوارها با پایگاه اقتصادی –اجتماعی آن ها ارزیابی شده است .
297 (رجوع شود به تصویر صفحه) به طورکلی همان طور که نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس نشان می دهد (جدول ١٣)، مقدار F برابر ١١/٠٥٩ و سطح معنیداری آزمون (٠/٠٠٠ = sig) کمتر از ٠/٠٥ است پس میتوان گفت بین چهار منطقه از نظر آمادگی بستر فیزیکی –کالبدی تفاوت معنیداری وجود دارد به طوریکه منطقه یک با میانگین ١٠٧/٧٣ بیش ترین و منطقه چهار با میانگین ٩٧/٣١ دارای کم ترین آمادگی هستند.