چکیده:
اشغال عراق در 2003، پیامدهای انسانی و اجتماعی گوناگونی ازجمله تخریب و غارت اموال فرهنگی این کشور بجای گذاشت. مقاله حاضر در پی پاسخ به این سؤال است که آیا از منظر حقوق بینالملل کیفری، نیروهای آمریکایی در این زمینه مرتکب نقض مقررات بینالمللی شدهاند؟ از آنجا که مطابق مقررات بینالمللی، حفاظت از میراث فرهنگی کشور اشغال شده به عهده قدرت اشغالگر است و مستندات بسیاری نیز نشانگر دخالت مستقیم نیروهای آمریکایی در تخریب و غارت گسترده میراث فرهنگی بینالنهرین است، به این نتیجه رسیدهایم که اگرچه دولت ایالات متحده آمریکا در 12 مارس 2009 به کنوانسیون 1954 لاهه مربوط به حفاظت از میراث فرهنگی پیوسته است، اما به این دلیل که مقررات بینالمللی مربوط به حفاظت از میراث فرهنگی جزئی از حقوق بینالملل عرفی بشمار میرود، نیروهای آمریکایی، مسئولین و دولت آمریکا در این زمینه مسئولیت دارند و باید در مراجع صالح قضایی پاسخگو باشند.
خلاصه ماشینی:
همان طور که قبلاً اشاره شد، بی تردید تخریب آثار باستانی عراق با بلدوزرهای آمریکایی و یا آسیب زدن به شهر تاریخی بابل از سوی سربازان آمریکایی ، غیرقانونی بودن آن آشکارا روشن است و بنابراین نیروهای آمریکایی که در این رابطه مرتکب نقض مقررات شده اند، نمی توانند از دفاع دستور مافوق استفاده کنند و در نتیجه دارای مسئولیت کیفری هستند و باید از سوی دادگاه های صالح مورد تعقیب ، محاکمه و مجازات قرار گیرند بعلاوه اینکه فرماندهان و مافوق های آن ها نیز مسئولیت کیفری دارند.
در میان نیروهای ائتلاف تنها ایالات متحده آمریکا به اندازه کافی نیرو و تجهیزات کافی در اختیار داشت که به ایفای این مسئولیت بپردازد، اما همچنان که گذشت آن ها هیچ گونه تلاشی در این راستا و در جهت ایفای مسئولیت قانونی خود انجام ندادند، از این روی حداقل اینکه تقصیر مسئولین و فرماندهان نظامی آمریکا در عدم انجام اقدامات لازم و یا جلوگیری از تخریب و غارت میراث فرهنگی به عنوان یک قدرت اشغالگر در هنگام تهاجم و اشغال عراق کاملاً روشن است و در بعضی موارد مانند تخریب شهر بابل نیز مشارکت مستقیم داشته و بنابراین آن ها دارای مسئولیت کیفری بوده و باید از سوی دادگاه های صالح ملی و بین المللی مورد تعقیب ، محاکمه و مجازات قرار گیرند.