چکیده:
هدف از پژوهش، بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر هویت فرهنگی با تأکید بر شکاف نسلی در بین دانش آموزان میباشد. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی است و جامعهی آماری آن، دختران دبیرستانی (پایه سوم و چهارم) شهر کاشان در سال تحصیلی 93- 92 میباشند که به روش نمونهگیری تصادفی ساده،320 نفر انتخاب شدند. به منظور جمعآوری دادهها از پرسشنامه استفاده شد که روایی آن با نظر اساتید مورد تأیید قرار گرفت. پایایی آن نیز به کمک ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد (95/0). بهمنظور تجزیهوتحلیل دادهها از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون کندال و تحلیل مسیر استفاده شد. نتابج نشان داد که متغیرهای سرمایه فرهنگی خانواده، میزان استفاده از تلفن همراه، جامعهپذیری از خانواده و شیوه تربیتی مقتدرانه با هویت فرهنگی رابطه مثبت و معنادار و تضاد نسلی و شکاف نسلی با هویت فرهنگی رابطه منفی و معناداری دارند. بیشترین تأثیر بر شکاف نسلی به ترتیب مربوط به شیوه تربیتی استبدادی، شیوه تربیتی سهلگیر، شیوه تربیتی مقتدرانه، میزان استفاده از ماهواره و جامعهپذیری از خانواده میباشد. بنابراین، مبارزه روشمند فرهنگی با احساس حقارت در برابر فرهنگ غرب بهخصوص در میان نوجوانان و جوانان و تدارک گروههای مطالعاتی متمرکز و تدوین مصادیق بروز شکافهای نسلی و هویتی پیشنهاد میشود.
خلاصه ماشینی:
جدول شماره ١٦: نتايج ضريب همبستگي پيرسون١ و آزمون کندال t٢ عوامل اجتماعي و فرهنگي و هويت فرهنگي هويت فرهنگي r/Tc Sig ضريب آماري 0/628 0/039 سرمايه فرهنگي فرد سرمايه فرهنگي 0/020 0/184 سرمايه فرهنگي خانواده 0/021 0/149 ميزان استفاده از تلفن همراه استفاده از وسايل 0/885 -0/011 ميزان استفاده از اينترنت ارتباطي 0/575 0/039 ميزان استفاده از ماهواره 0/386 0/069 جامعه پذيري از مدرسه 0/391 -0/068 جامعه پذيري از دوستان جامعه پذيري از 0/050 0/141 جامعه پذيري از خانواده نهادهاي مختلف 0/466 0/058 جامعه پذيري از رسانه ها 0/363 -0/072 شيوه تربيتي سهل گير سبک 0/134 -0/119 شيوه تربيتي استبدادي فرزندپروري 0/050 0/153 شيوه تربيتي مقتدرانه 0/012 -0/199 تضاد نسلي 0/120 -0/123 گسست فرهنگي ارتباط نسلي 0/020 -0/184 شکاف نسلي بر اساس نتايج تحقيق ، از بين عوامل اجتماعي و فرهنگي مؤثر بر هويت فرهنگـي، متغييرهاي سرمايه فرهنگي خانواده (٠/١٨٤ = r، ٠/٠٢٠ =Sig)، ميـزان اسـتفاده از تلفـن همــراه (٠١٤٩=Tc ، ٠٠٢١=Sig) ، جامعــه پــذيري از خــانواده (٠/١٤١= r، ٠/٠٥٠ =Sig) و شيوه تربيتي مقتدرانـه (٠/١٥٣ = r، ٠/٠٥٠ = Sig) بـا هويـت فرهنگـي رابطـه 1- Pearson Correlation 2- Kendall's tau-c فصلنامه سال يازدهم شماره ٣٠ 109 مثبت و معنادار دارند.
يافته هاي اين پژوهش نشان داد که هويت فرهنگي ٤٤/٤ درصـد از دانـش آمـوزان 112 فصلنامه سال يازدهم شماره ٣٠ دختر در حد بالايي است ، اما در برخي زمينه ها، دانش آموزان بـه فرهنـگ و عناصـر آن ديد مثبتي ندارند.