چکیده:
در ادوار مختلف تاریخ به زن اهمیت زیادی داده نشده است و جایگاه آنها در ادوار مختلف دستخوش
تغییرات قرار گرفته است. یکی از این دوران، دورة قاجار است که زنان را در کنار تبهکاران و مجانین قرار
داده و آنها را از حق رای محروم کردند. در این دوران زنان با جلسات محرمانه به فعالیتهای خود ادامه
دادند تا زمانی که با ظهور انقلاب مشروطه پیشرفت زنان در مطبوعات پیشرفت چشمگیری داشت. هدف
این تحقیق توصیفی-تحلیلی زن در آینه مطبوعات دورة قاجار است. زنان از طریق مطبوعات در دورة
قاجار فعالیت های بیشماری را در زمینه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و. . . انجام دادند و توانایی های
خود را به اثبات رساندند. با ظهور انقلاب مشروطیت جایگاه زنان و آزادیهای آنان در جامعه و به ویژه
مطبوعات بیشتر شد و همین باعث شد تا آنها در این زمینه پیشرفت چشمگیری داشته باشند. از نشریات آن زمان می توان به نشریاتی همچون نامة بانوان (با سردبیری شهناز آزاد)، ایران نو، جمعیت نسوان ایران، زبان زنان، شکوفه و. . . اشاره داشت. هریک از این نشریات دارای اهداف بخصوصی بودند اما در یک هدف با
یکدیگر همراه و هم قدم بودند و آن هم به اثبات رساندن توانایی ها و آزادی های زنان در جامعه و حکومت
بود. در پایان می توان اذعان داشت که زنان در مطبوعات دورة قاجار پیشرفت های مناسبی را داشتهاند.
خلاصه ماشینی:
"نفوذ زنان درباری روی سلاطین و امرای کشوری به حدی در اعمال و تصمیمات آنان مـؤثر بـود که همواره سایه آنان در پشت بسیاری از حوادث تاریخی ادوار مختلف ایـن کشـور، علیالخصـوص دوران قاجار قابل رویت است ؛ ایـن مسـئله تـا حـدی اسـت کـه پـاره ای از زنـان دربـاری در دورة قاجـار حتـی بـه حکمرانی نیز رسیدند (کسری، ٥:١٣٨٧).
اما برای تعیین روش روزنامه باید دوران انتشار آن را به دو نیمه تقسـیم کـرد: در حـالی کـه شـکوفه از آغـاز انتشار تا شماره ١٠ سال دوم بیشتر مقالات خود را به ترویج علوم و فرهنگ در بین زنان ، طراز اداره مدرسـه ، وضع مدارس دخترانه و چگونگی پیشرفت آنان اختصـاص داد از شـماره ١٠ تـا پایـان انتشـارش بـه صـورت ارگان انجمن همت خواتین و مدیران مدارس نسوان در آمد و به بسط و تبلیغ نظرهـای انجمـن پرداخـت .
زبان زنان گرچه اول روزنامه ای نیست که بـا مـدیریت یـک بـانو در ایران منتشر شده بلکه قبل از آن یعنی در آغازمشروطیت ، روزنامه شکوفه به مدیریت مرحوم خـانم مـزین السلطنه در تهران تاسیس و منتشر گردیـده ، ولـی همـانطور کـه خـود بـانو دولـت آبـادی در شـماره ٤ سـال دوازدهم مجله عالم نسوان در ضمن یک مقاله نوشته «زبان زنـان اول نامـه بـوده کـه توانسـت اسـم زن را بـه عهده بگیرد و با فکر زن و قلم زنان نوشـته شـود و اهمیـت مـوقعی داشـته باشـد چـون کـه در آن تـاریخ در اصفهان فناتیک ، به طبع می رسید»."