چکیده:
از قرن 19م. تا به امروز بحثهای زیادی درخصوص مکانیابی نامجایهای پَرسواَ، پَرسواَش، پَرسَمش و پرسومَش در منابع آشوری، اورارتویی و بابلی انجام شده است. پژوهشگران، نواحی مختلفی ازجمله جنوب دریاچهی ارومیه، زاگرس مرکزی و پارس را پیشنهاد کردهاند. اغلب اینگونه تصور میشود که این اسامی از قرن 9 پ.م تا دورهی سارگن دوم را میتوان در زاگرس مرکزی مکانیابی نمود؛ اما با رویکارآمدن سنخریب تغییری در مکانیابی این نامجایها رخ میدهد و بررسی منابع نشان میدهد که این نامجایها دیگر اشاره به زاگرس مرکزی نداشته و میبایست آنها را در پارس مکانیابی کرد. هرچند مکانیابی پَرسواَ و پَرسواَش در زاگرس مرکزی منطقی مینماید، به نظر میرسد که بررسی منابع آشوری بهویژه دورهی سارگن دوم و آشوربانیپال و مقایسهی آنها با سایر منابع بسیاری از این نظریات را با تردید جدی مواجه میکند.
There exist many discussions about the localization of Parsua/Parsuas and Parsamas / Parsumas in Assyrian، Urartian، Babylonian and Elamite sources. In this case several areas، including south lake Urmia، the central Zagros and Pars region have been suggested. There is a consensus among scholars for localization of all of these toponym in central Zagros from the 9th century BC to the reign of Sargon II. But following the reign of Sennacherib، they should be localized in southern Zagros، Pars region not in central Zagros. It seems that the central Zagros is quite accord only for Parsua/Parsuas، but examination of the sources، especially Sargon II and Ashurbanipal’s and comparing them with Babylonian and Elamite sources challenge many of these theories.
خلاصه ماشینی:
این کتیبه از چند جهت حائز اهمیت است ؛ نخست ، اگر بازسازی صورت نوشتاری پرسمش را بپذیریم ، در دورة شمشی- ادد پنجم پرسوا و پرسمش در دو محیط جغرافیایی متفاوت از هم ذکر شده اند: یکی در شمال نمری، جنوب غربی گیزیلبوند و جنوب البریی و دیگری در مکانی جنوبی تر و در مجاورت ایلام ، دیگر اینکه صورت های نوشتاری پرسوا و پرسمش در زمان شمشی-ادد نشان میدهند که در منابع آشوری از آن ها در اشاره به مناطق متفاوتی استفاده میشد و دیگر نمیتوان آن ها را صورت های نوشتاری مختلف یک منطقه دانست .
به طور خلاصه بررسی منابع دورة سارگن نشان میدهد که به پرسوا / پرسواش و پرسومش / پرسمش (؟) به ترتیب در زاگرس مرکزی (پرسوا، پرسواش ) و نواحی جنوب / ایلام (پرسومش / پرسمش ) اشاره شده است .
پیش ازاین عنوان شد که صورت نوشتاری پرسمش و پرسومش در منابع تنها برای اشاره به نواحی جنوب و مرزهای شرقی ایلام به کار رفته است ؛ اما ذکر پرسومش در کنار بیت - خمبن مشکلاتی را برای این نتیجه گیری به وجود میآورد؛ تعیین مکان دقیق بیت - خمبن امکان پذیر نیست .
مهم ترین پژوهش ها در این موضوع عبارت اند از: Smith 1951; Ghirshman 1951, 1977; Minorsky 1957; Young 1967, 1988, 2003; Levine 1973, 1974; Stronach 1974; Reade 1978, 1995; Diakonoff 1985a, 1985b; Miroschedji 1985; Zimansky 1990; Vera Chamaza 1994, 1995/1996; Sumner 1994; Waters 1999, 2011; Rollinger 1999; Zadok 2001, 2002; Fuchs .