چکیده:
در این مقاله مقایسه فضاهای شهری و یافتههای باستانشناسی شهر اوجان و شهر تاریخی سلطانیه و جزییات دادههای این دو شهر مورد مطالعه قرار گرفته است. ساختار اولیه شهر اوجان متعلق به سدههای5 تا 6 هجری و مصادف با دوره حکومت سلجوقیان در ایران بوده است و انتخاب این شهر به عنوان شهری حکومتیِ ایلخانان در سدههای 7 و 8 هجری موجب آبادانی و رونق آن را تا اواخر دوران صفوی فراهم آورد. شهر سلطانیه نیز که پایههای اولیه آن توسط ارغون (690-683 ه ق) نهاده شده بود به طور جد در زمان سلطان محمد خدابنده (716- 703 ه. ق) ساخته شده و به عنوان پایتخت ایلخانان انتخاب شده است. در این تحقیق مقایسه فضاهای شهری اوجان و سلطانیه براساس یافتههای باستانشناسی این دو شهر مسئله اصلی این مقاله است و علت ساخت سلطانیه براساس نقشه از پیش طراحی شده مورد بررسی قرار گرفته است و هدف از آن مستند نگاری شهرسازی آن دو شهر ایلخانی است. روش تحقیق در این مقاله بر پایه مطالعات کتابخانهای و نتایج پژوهشهای میدانی این دو شهر ایلخانی انجام شده و آگاهی ما را نسبت به تاریخ سیاسی- اجتماعی بافت فضاهای شهری و معماری و المانهای فرهنگی شهرهای اوجان و سلطانیه میافزاید.
خلاصه ماشینی:
"معماری ایلخانی در بسترة دو شهر تاریخی اسلامی اوجان و سلطانیه رحیم ولایتی*همایون رضوان**قادر ابراهیمی*** چکیده در این مقاله مقایسه فضاهای شهری و یافته های باستان شناسی شهر اوجان و شهر تاریخی سلطانیه و جزییات داده های این دو شهر مورد مطالعه قرار گرفته است.
در این تحقیق مقایسه فضاهای شهری اوجان و سلطانیه بر اساس یافته های باستانشناسی این دو شهر مسئله اصلی این مقاله است و علت ساخت سلطانیه براساس نقشه از پیش طراحی شده مورد بررسی قرار گرفته است و هدف از آن مستند نگاری شهرسازی آن دو شهر ایلخانی است.
/ مجله علمی ـ پژوهشی پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر مقدمه شهر تاریخی و باستانی اوجان از جمله شهرهای مهم دوره ایلخانان )اقامتگاه تابستانی خاندان شاهی ایلخانی( است که در جنوب شهر امروزی بستانآباد واقع در آذربایجان شرقی قرار دارد و در دوره غازان خان ایلخانی بازسازی و مورد استفاده قرار گرفته است.
بنابراین با توجه به اهمیت شهرسازی در طول دوران ایلخانی، در این مقاله سعی شده است تا بر اساس ارایه مستندات باستانشناختی و تاریخی به چگونگی تأسیس و شکلگیری این شهر و شهر سلطانیه پرداخته و تأثیر نهاد سیاسی و قدرت بر اوضاع اجتماعی و فرهنگی ایران در دوره ایلخانی با محوریت شهرهای اوجان و سلطانیه مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.
• اما شهر سلطانیه در دوره ایلخانی با نقشه از پیش تعیین شده به منظور پایتختی با اهداف سیاسی و مذهبی بااستفاده از مهندسین ماهر و چیره دست آن زمان که تجارب بسیار خوبی از باز سازی اوجان و ساخت ربع رشیدی داشتند به شکل شهری کاملا مدرن از اساس بنیان نهاده شده است ."