چکیده:
پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی روش کلبرگ در فهم قوای بصری امام، بر مبنای مقاله «Vision and the Imams» و با رویکردی به فقه الحدیث امامیه میپردازد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که نقاط قوّت متعدّدی در روش کلبرگ وجود دارد که عبارت است از: اذعان به وضعیّت رجالی برخی از راویان؛ تطبیق افراد موجود در اسناد حدیث؛ استناد به منابع معتبر شیعی؛ دقّت در منابع برخی روایات؛ توجه به آفتهای احتمالی در هنگام صدور و نقل حدیث؛ ارائه شواهد قرآنی و روایی برای قوای نظری امام، بینا ساختن نابینا توسّط امامان، مسخ دشمنان شیعه و تفاضل مقام امامان7 بر حضرت ابراهیم7 و استفاده از احادیث مشابه و معارض برای تبیین زمان دقیق دستیابی امام بر عمود نور، شباهت حضرت ابراهیم7 و امامان7 در مشاهده ملکوت، قابل مشاهده بودن امام برای تمامی مردم و نشان دادن غیب به دیگران توسط امام. روش کلبرگ آسیبهایی نیز دارد مانند بیدقّتی در برخی انتسابها، استفاده از منابع نامعتبر یا خدشهدار، مراجعه نکردن به منابع لغوی معتبر در فهم معنای واژه و توجه نداشتن به سبب صدور حدیث در برخی موارد. این آسیبها موجب ارائه برخی آرای موهوم مانند قابل مشاهده نبودن فرشتگان برای امام پس از دستیابی به مقام امامت شده است.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش بیانگر آن است که نقاط قوّت متعدّدی در روش کلبرگ وجود دارد که عبارت است از: اذعان به وضعیّت رجالی برخی از راویان؛ تطبیق افراد موجود در اسناد حدیث؛ استناد به منابع معتبر شیعی؛ دقّت در منابع برخی روایات؛ توجه به آفتهای احتمالی در هنگام صدور و نقل حدیث؛ ارائه شواهد قرآنی و روایی برای قوای نظری امام، بینا ساختن نابینا توسّط امامان، مسخ دشمنان شیعه و تفاضل مقام امامان7 بر حضرت ابراهیم7 و استفاده از احادیث مشابه و معارض برای تبیین زمان دقیق دستیابی امام بر عمود نور، شباهت حضرت ابراهیم7 و امامان7 در مشاهده ملکوت، قابل مشاهده بودن امام برای تمامی مردم و نشان دادن غیب به دیگران توسط امام.
3-1-2- نقطه ضعف کلبرگ در توجه به آموزههای قرآن و سنّت برجستهترین نقطه ضعف روش کلبرگ در توجه به آموزههای قرآنی و سنّت این است که وی تأکید دارد کیفیّت جوهری که فرشتگان از آن ساخته شدهاند، همان کیفیّت جوهری است که اجنّه از آن ساخته شدهاند، امّا در خصوص پرسش از اینکه آیا امامان7 میتوانند فرشتگان را ببینند، پاسخ روشنی ندارد و پس از نقل حدیثی بر این نکته تصریح میکند که هنگامی که امامی به امامت میرسد، فرشتگان برای وی دیدنی نخواهند بود (Kohlberg, 2003: 130).
2. روش کلبرگ در فهم احادیث بر اساس مقاله «امام و قوای بصری»، در مرحله دستیابی به حدیث، نقاط قوّتی دارد که عبارت است از: اذعان به وضعیّت رجالی برخی راویان؛ تطبیق افراد موجود در اسناد حدیث؛ استناد به منابع معتبر شیعی؛ دقّت در منابع برخی روایات؛ توجه به آفتهای احتمالی در هنگام صدور و نقل حدیث.