چکیده:
از آن جا که نیروی انسانی یکی از مهم ترین عوامل اثربخشی و کارآیی تغییرات است، شناخت عوامل موثر بر عملکرد و واکنش کارکنان از جمله آمادگی آنان برای تغییر و تعهدشان به تغییرات حایز اهمیت است. از این رو هدف پژوهش حاضر، تعیین متغیرهای روان شناختی و فردی اثرگذار بر واکنش کارکنان پتروشیمی بندر امام به تغییر سازمانی بوده است. نمونه پژوهش شامل 383 نفر از کارکنان این شرکت بود که به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. سپس به ابزارهای پژوهش پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی و تحلیل مسیر در نرم افزار Amuse استفاده شد. نتایج نشان داد که جایگاه مهار(19/0=β)، شخصیت پنج عاملی(32/0=β) و عاملیت(62/0=β)، اثربخشی تغییر را پیش بینی می کنند و عاملیت(24/0=β)و اثربخشی تغییر(80/0=β) نیز واکنش به تغییر را پیش بینی می کنند. همچنین واکنش به تغییر، حمایت از تغییر(89/0=β)، رفتارهای شهروندی سازمانی تغییر مدار(44/0=β) و مقاومت در برابر تغییر (30/0- =β)را پیش بینی می نماید. با توجه به یافته ها، سازمان ها باید تغییر را اثربخش معرفی نموده و از این طریق واکنش مثبت به تغییر را افزایش دهند تا حمایت و رفتارهای شهروندی تغییر مدار بیشتر و مقاومت کمتر در زمینه تغییر حاصل شود.
خلاصه ماشینی:
"این نوع رفتار شهروندی - Change-Oriented Organizational Citizenship Behaviors سازمانی به صورت «تلاش داوطلبانه، خودجوش و فردی کارکنان سازمان تعریف میشود که بر تغییر سازمانی از طریق انجام فعالیتهایی در زمینههای شغلی، واحد کاری یا سازمان خودشان تاثیر میگذارد» (Morrison & Phelps, 1999) و شامل همه انواع رفتار شهروندی سازمانی میشود.
Oreg (2003) در پژوهشی نشان داد گشودگی نسبت به تجربه بر تعهد به تغییر موثر است زیرا افراد دارای این ویژگی تغییر را از زاویهی تجربهای جدید مینگرند که برای آنان جذابیت دارد, بنابراین الگوی نمودار 1 دور از انتظار نخواهد بود: - Emotive (رجوع شود به تصویر صفحه) پرسش پژوهش الگوی معادلات ساختاری متغیرهای پیشبین (شامل جایگاه مهار، عاملیت، شخصیتی پنجعاملی) و پسین (رفتار شهروندی سازمانی تغییرمدار، حمایت از تغییر، مقاومت در برابر تغییر) در مورد واکنش به تغییر (آمادگی برای تغییر و تعهد به تغییر) چگونه است؟ روش و ابزار جامعه آماری شامل تمامی کارکنان مجتمع پتروشیمی بندر امام شامل شش شرکت آب نیرو (628=N)، بسپاران (1436=N)، بندر امام (1138=N)، خوارزمی (2258=N)، فراورش (1291=N) و کیمیا (1252=N) و در مجموع 8003 نفر بود که در سال 1392 مشغول به کار بودند.
افراد وظیفهشناس هم، به دلیل همین ویژگی وظیفهشناس بودن و تمایل به پیروی شدید از اصول و الزام پیروی از مدیریت، افرادی که نمره بالاتری در این عامل کسب میکنند، نگرشهای مثبتتر و در نتیجه آمادگی بیشتری برای تغییر و تعهد بیشتری نسبت به آن دارند (Vakola, Tisaoutis & Nikolaou, 2004)."