چکیده:
تکفیر و افراطی‌گری میان گروه‌های اسلامی یا منسوب به اسلام در عصر حاضر، یک پدیده جدید نیست بلکه مسلمانان در نیمه نخست قرن اول هجری، شاهد ظهور چنین تفکری بودند که خوارج نمونه روشن آن است. ورود فرهنگ غرب و مزید بر آن، فروپاشی دولت عثمانی، دو مسئله‌ای که علماء و متفکران جهان اسلام را به شدت تحت تاثیر قرار داد و موجب ایجاد و شکل‌گیری جریان‌های متعدد در جهان اسلام گردید. هرچند همه گروه‌های اسلامی به‌گونه‌ای در پیی مقابله با غرب و برون‌شد از وضعیت نا بسامان سیاسی، دینی و اقتصادی جوامع اسلامی بودند، ولی با دیدگاه‌ها و رویکردهای متفاوت. از این میان، عده‌ای با رویای احیای عصر صحابه؛ نظریه بازگشت به «سلف» را مطرح کردند، ولی صاحبان این ایده، موفقیت چندانی نداشتند؛ زیرا وهابیان با استفاده از عنوان «سلفیه» و ریختن افکار ابن تیمیه در قالب آن، به تبلیغ سلفی‌گری از نوع وهابی پرداختند. با این‌حال، امروزه هرچند مرجع بسیاری از خشونت‌ها و افراطی‌گری‌ها محمد بن‌عبدالوهاب معرفی می‌شود، اما باید یادآورشد که وی مبتکر و به وجود آورنده این طرز تفکر نبود، بلکه قرن‌ها پیش از او این عقاید یا بخشی از آن به صورت‌های گوناگون از سوی عالمان اهل حدیث مطرح شده بود.
خلاصه ماشینی:
""/> هرچند برخی معتقدند تمام جریان‌های تکفیری، برخاسته از گرایشهای سلفیه‌اند و سلفیان تحت تأثیر ابن تیمیه- و امروزه جهان اسلام با پدیده ابن تیمیه رو به رو است که به نام اسلام، خشونت عریان را ترویج کرده، به کفر مسلمانان فتوا می‌دهند<EndNote No="3" Text=" فرمانیان، مهدی، مقالۀ «چیستی و چرای شکل‌گیری جریان‌های تکفیری و دلایل قدرت‌یابی آنها در دهه اخیر»، عقلانیت دینی و جاهلیت مدرن.
2) کسی که میان خود و خداوند واسطه‌ای قرار دهد و آن واسطه را بخواند و از وی طلب شفاعت کند، به اجماع علما کافر است<EndNote No="15" Text=" البته معلوم نیست که مراد محمد بن عبدالوهاب از اجماع یاد شده نظر فقهای اسلام است یا فقط خودش منظور است؛ چرا که تکفیر مسلمانان به خاطر شفاعت از اولیاء الاهی، به هیچ وجه مورد اتفاق و اجماع فقهای اسلام نبوده، بلکه قول به عدم تکفیر و جواز آن، صدها برابر بیشتر از نظر محمد بن عبدالوهاب شهرت دارد.
در این صورت، باید روشن کرد که مفهوم سلفی‌گری در کاربرد امروزین آن چیست و به چه چیزی اشاره دارد؟ سلف در لغت به معنای پیشینیان و گذشتگان است، اما در اصطلاح ابن تیمیه و پیروان او به معنای بازگشت به فهم صحابه، تابعان و علمای قابل اعتماد اصحاب حدیث در سه قرن اول اسلام و برتر دانستن فهم و اندیشه آن‌هاست."
(
, 
, 
)
