چکیده:
پیوند بین انسان و مکان یا «دلبستگی به مکان» مبنایی برای ارضای بسیاری از نیازهای انسان به واسطه مکان و معنا بخشی به زندگی برشمرده شده است. به ویژه دلبستگی به مکان های با اهمیت برای انسان که شاخص ترین آن ها فضای سکونت است. فضاهای باز مابین ساختمان های مسکونی بستر پیوند ساکنان با طبیعت و محل گذران اوقات فراغت در مکان بیرونی بلافصل خانه است. در این راستا پژوهش حاضر به بازشناسی مولفه های موثر در سازماندهی فضای باز مجتمع های مسکونی در جهت افزایش حس دلبستگی ساکنین با فضای باز مجتمع می پردازد. نوع پژوهش، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی – تحلیلی است. گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای – اسنادی و پیمایشی – میدانی و با روش پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، 100 نفر از ساکنین مجتمع مسکونی ششصد دستگاه در شهر مشهد است. برای انجام آمار های توصیفی و آمار استنباطی مطالعه حاضر از نرم افزار SPSS و رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج آزمون نشان از معناداری تاثیر تمامی معیارهای متغیر مستقل (فضای باز مجتمع مسکونی) بر متغیر وابسته (حس دلبستگی) دارد. به این نحو که هر یک از معیارهای فضای باز، مولفه های سازنده دلبستگی، بیشترین تاثیرگذاری خود را بر معیار فضای سبز؛ و پس ازآن به ترتیب، بر معیارهای فضای بازی کودکان، پیاده راه ها، مبلمان شهری، مسیرهای سواره و در نهایت فضای نشستن، دارند. راهکارهای طراحی ارائه شده در این پژوهش کاربردی بوده و می تواند راهبردی برای آگاهی طراحان نسبت به چگونگی تاثیر فضاهای باز مجتمع های مسکونی در جهت افزایش دلبستگی به مکان ساکنین را فراهم آورد.
خلاصه ماشینی:
"یافته های آمار توصیفی در این قسمت به آمار توصیفی ١٠٠ نفر از ساکنین مجتمع های مسکونی ششصد دستگاه در شهر مشهد پرداخته میشود؛ به طوری که در ابتدا ویژگیهای عمومی ایشان و سپس توصیف مجموع گویه های هر یک از متغیرهای وابسته حس دلبستگی (مؤلفه های معنایی، عملکردی، احساسی) و متغیر مستقل فضای باز مجتمع های مسکونی (پیاده راه ها، مسیرهای سواره ، فضای بازی کودکان ، فضای سبز، مبلمان شهری، فضای نشستن ) ارائه می گردد.
الف ) آمار توصیفی متغیر وابسته (دلبستگی به مکان ) همان طور که پیش ازاین نیز اشاره شد، معیارهای متغیر وابسته دلبستگی متشکل از بعد معنایی (ارتباطات هویتی و فرهنگی ساکنین مجتمع با فضای باز، تناسبات کالبدی و فرهنگی، مکانی برای تعاملات و آشنایی افراد، ایجاد خاطره ها)، احساسی (حس مثبت ، حس عاطفی، دوست داشتن ، حس مباهات ، علاقه ، افتخار و حساسیت ) و عملکردی (وابستگی، رضایتمندی، راحتی، دسترسی، تنوع فعالیت ها، رفع نیازهای روزانه ) میباشد.
در مورد گویه اول معیار احساسی (حس مثبت ): نتایج نشان میدهد، ٠,٨ درصد ساکنین ازلحاظ احساسی، حس مثبت خیلی کم ، ٢٦,٢ درصد کم ، ١٥,٤ درصد متوسط ، ٣٠,٠٤ درصد زیاد و ٢٧,٥٦ درصد خیلی زیاد نسبت به فضای باز مجتمع مسکونی خود دارد و میانگین آن ٣,٦ میباشد.
جدول ٢ و نمودار ٤ نیز نشان دهنده آن است که ساکنین مجتمع مسکونی ششصد دستگاه متغیرهای فضای باز را در افزایش دلبستگی به مکان مطلوب ارزیابی کرده اند، همچنین میانگین - های هر گویه بر اساس طیف لیکرت ١ تا ٥، بیش ازحد متوسط میباشد."