چکیده:
یکی از عمده ترین ریسکهای تجاری بنگاههای تولیدی و خدماتی درکلاس جهانی، ریسک عدم تعادل بین عرضه و تقاضا است. برای پاسخ گویی به نوسانات تقاضا، تغییر ظرفیت یکی از راهکارهای پرهزینه ای است که برخی سازمانها درپیش می گیرند. افزایش ظرفیت درمواقع افزایش تقاضا ضمن اینکه مستلزم تحمیل هزینه های ایجادی میشود، باکاهش تقاضا منجر به ظرفیت بلااستفاده و سرمایه راکد خواهد شد. کاهش ظرفیت در مواقع کاهش تقاضا نیز مستلزم فروش داراییهای سازمان گردیده و با افزایش تقاضا موجب تحمیل هزینه فروش ازدست رفته خواهد شد. برای مواجهه با این چالش پیش روی سازمانهای تولیدی کلاس جهانی، انعطاف پذیری ترکیب تولید، به مفهوم ایجاد امکان تولید همزمان بیش از یک محصول در یک بنگاه یا خط تولیدی، راهکاری با هزینه اثربخش است که می تواند تا حدود زیادی ریسک عدم تعادل بین عرضه و تقاضا را جذب نماید. دراین مقاله راهکارهای ایجاد انعطاف پذیری باهزینه اثربخش در بنگاههای تولیدی کلاس جهانی مورد بررسی قرار گرفته و مدلی ریاضی برای این منظور پیشنهاد میگردد. بعنوان مطالعه موردی، انعطافپذیری تولید درگروه خودروسازی سایپا تحلیل شده و با استفاده از مدل ریاضی پیشنهادی و نرمافزار شبیهسازی، راهکارهایی جهت افزایش انعطافپذیری تولید درگروه خودروسازی سایپا پیشنهاد میگردد.
خلاصه ماشینی:
براي مواجهه با اين چالش پيش روي سازمان هاي توليدي کلاس جهاني ، انعطاف پذيري ترکيب توليد، به مفهوم ايجاد امکان توليد همزمان بيش از يک محصول در يک بنگاه يا خط توليدي ، راهکاري با هزينه اثربخش است که مي تواند تا حدود زيادي ريسک عدم تعادل بين عرضه و تقاضا را جذب نمايد.
در اين مقاله ابتدًا روشهاي ايجاد انعطاف پذيري توليد در شرکت هاي جهاني مورد بررسي قرار گرفته و سپس وضعيت انعطاف پذيري شبکه توليد گروه خودروسازي سايپا، ارزيابي و تحليل گرديده و در نهايت باتوجه به سياست هاي آتي و پيش روي شرکت ، سناريوهايي جهت افزايش انعطاف پذيري شبکه توليد سايپا با هزينه اي اثربخش پيشنهاد خواهد شد.
انواع انعطاف پذيري در ادبيات موضوع ، انعطاف پذيري به انواع زير دسته بندي شده است ( ,Metternich :(2013 •انعطاف پذيري ماشين : انواع مختلف عملياتي که يک ماشين مي تواند انجام دهد •انعطاف پذيري حمل مواد: توانايي جابجايي محصولات در بين تجهيزات توليدي •انعطاف پذيري عمليات : توانايي توليد يک محصول به روشهاي مختلف •انعطاف پذيري فرايند: مجموعه محصولاتي که سيستم مي تواند توليد کند •انعطاف پذيري محصول : توانايي افزودن محصولات جديد به سيستم توليد •انعطاف پذيري مسير: مسيرهاي مختلفي از بين ماشينها و ايستگاههاي کاري که ميتواند براي توليد يک محصول در سيستم توليد مورد استفاده قرار گيرد •انعطاف پذيري حجم توليد: تسهيل در افزايش قابليت سودآوري يا کاهش خروجي سيستم توليد فعلي •انعطاف پذيري توسعه : توانايي ايجاد ظرفيت جديد در سيستم توليد •انعطاف پذيري برنامه اي : توانايي اجراي اتوماتيک ( برنامه اي ) يک سيستم توليد •انعطاف پذيري ترکيب توليد: تعداد محصولاتي که يک سيستم توليد ميتواند توليد کند .
جدول ١:ارزيابي عملکرد شبکه هاي توليد(٢٠١٣ ,Terkaj) (رجوع شود به تصویر صفحه) همانطور که شکل ١ و جدول ١ نشان مي دهد، شبکه انعطاف پذيري کامل بهترين عملکرد را دارا ميباشد اما اين شبکه پيچيده ترين نوع ارتباط را دارا بوده و ايجاد چنين شبکه اي بسيار پرهزينه خواهد بود.