چکیده:
ﻫﺪف: ﻫﺪف ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿـﺮ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯿﺰان اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ درﻣﺎن ﺧﺎﻃﺮهﭘﺮدازی ﻣﺜﺒﺖﻧﮕﺮ ﺑﺮ اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻮشﺑﯿﻨﯽ ﺳـﺎﻟﻤﻨﺪان ﺑﻮد. روش: روش ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﺒﻪآزﻣﺎﯾﺸﯽ ﺑﺎ ﻃﺮح ﭘﯿﺶآزﻣﻮن، ﭘﺲآزﻣﻮن، ﮔﺮوه ﮔﻮاه و ﭘﯿﮕﯿﺮی و ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری 82 زن ﺳـﺎﻟﻤﻨﺪ ﺳﺎﮐﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان ﻣﻬﺮﺑﺎن ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺑﻮد ﮐﻪ 27 ﻧﻔﺮ آنﻫﺎ ﺷﺮاﯾﻂ ورود ﺑﻪ ﭘﮋوﻫﺶ را داﺷـﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﻧﻬﺎﯾﺖ از ﻣﯿﺎن آنﻫﺎ ﺑﻪﺻـﻮرت در دﺳـﺘﺮس 10 زن ﺑﻪﻋﻨﻮان ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺸﯽ و 11 زن ﺑﻪﻋﻨﻮان ﮔﺮوه ﮔﻮاه اﻧﺘﺨﺎب ﺷــﺪ. اﺑﺰار ﭘﮋوﻫﺶ آزﻣﻮن ﺟﻬﺖﮔﯿﺮی زﻧﺪﮔﯽ ﺷــﯿﺒﺮ و ﮐﺎرور )1985(، آزﻣﻮن ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ ﻣﺨﺘﺼﺮ وﺿﻌﯿﺖﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﻓﻮﻟﺴﺘﺎﯾﻦ و ﻣﯽﻫﺎق 1975 و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﻣﺎﻧﯽ ﺧﺎﻃﺮهﭘﺮدازی ﻣﺜﺒﺖﻧﮕﺮ وﺳﺘﺮﻫﻮف، ﺑﻮﻫﻠﻤﯿﺠﺮ و وﺑﺴﺘﺮ )2010( ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪﻣﺪت ﻫﺸﺖ ﺟﻠﺴﻪ ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻫﻔﺘﻪای دو ﺟﻠﺴﻪ در ﻣﻮرد ﮔﺮوه آزﻣﺎﯾﺶ اﺟﺮا و دادهﻫﺎ ﺑﺎ روش آﻣﺎری ﺗﺤﻠﯿﻞ وارﯾﺎﻧﺲ آﻣﯿﺨﺘﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷــﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ: ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸــﺎن داد درﻣﺎن ﺧﺎﻃﺮهﭘﺮدازی ﻣﺜﺒﺖﻧﮕﺮ ﺧﻮشﺑﯿﻨﯽ رﻧﺎن ﺳﺎﻟﻤﻨﺪ را اﻓﺰاﯾﺶ داده (3/4=P<0/044 ،F) و اﯾﻦ اﻓﺰاﯾﺶ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﮕﯿﺮی ﭘﺎﯾﺪار ﻣﺎﻧﺪه و ﻧﻤﺮهﻫﺎی ﺧﻮشﺑﯿﻨﯽ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﺲآزﻣﻮن در ﻣﻘﺎﯾﺴــﻪ ﺑﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﮕﯿﺮی ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﯽدار ﻧﮑﺮده اﺳـﺖ (2/09=P<0/68 ،F). ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮی: ﺑﺮ اﺳﺎس ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺮ ﺿــﺮورت ﮐﺎرﺑﺮد درﻣﺎن ﺧﺎﻃﺮهﭘﺮدازی ﻣﺜﺒﺖﻧﮕﺮ در ﺟﻬﺖ اﻓﺰاﯾﺶ اﺣﺴــﺎﺳــﺎت ﻣﺜﺒﺖ و ﺧﻮشﺑﯿﻨﯽ در ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان ﺗﺎﮐﯿﺪ ﮐﺮد.
خلاصه ماشینی:
ابزار پژوهش آزمون جهت گيري زندگي شــيبر و کارور (١٩٨٥)، آزمون معاينه مختصر وضعيت شناختي فولستاين و ميهاق ١٩٧٥ و برنامه درماني خاطره پردازي مثبت نگر وسترهوف ، بوهلميجر و وبستر (٢٠١٠) بود که به مدت هشت جلسه يک ساعته هفته اي دو جلسه در مورد گروه آزمايش اجرا و داده ها با روش آماري تحليل واريانس آميخته تحليل شــد.
با توجه به مطالب عنوان شده ، در پژوهش حاضر براي تعيين تاثير درمان خاطره پردازي مثبت نگر را بر افزايش خوش بيني سالمندان سوال هاي زير را آزمون شد.
آيـا تاثير درمان خاطره پردازي مثبت نگر بر نمره هاي خوش بيني شـــرکت کنندگان در مرحله پيگيري پايدار ميماند؟ روش پژوهش حاضـر از نوع طرح هاي شـبه آزمايشـي با پيش آزمون ، پس آزمون و گروه گواه بود.
در مطالعه کج باف ، عريضــيســاماني و خدابخشــي (١٣٨٥) روايي همزمان آزمون فوق از طريق همبســتگي منفي با افسـردگي ٠/٦٥- و همبسـتگي مثبت با خود تسلط يابي ٠/٧٣تاييد شد، نقطه برش براي نمره هاي اسـتاندارد آلفاي کرونباخ و بازآزمايي محاسـبه شـد و به ترتيب ٧٤ /٠ و ٨٧ /٠ به دست آمد (تنهاي رشوانلو و همکاران ، ١٣٩١).
بحث و نتيجه گيري همان طور که يافته هاي پژوهش حاضـر نشـان داد؛ درمان خاطره پردازي مثبت نگر تاثير معناداري بر افزايش ميزان خوش بيني گروه آزمايش زنان سـاکن در خانه سـالمندان بر جا گذاشته است .
با توجه به اين که در پژوهش حاضــر متغيرهاي جمعيت شــناختي شــرکت کنندگان گروه گواه و آزمايش تفاوت معناداري نداشـــت ميتوان افزايش نمره هاي خوش بيني زنان ســـاکن در خانه ســالمندان گروه آزمايش را به تاثير درمان خاطره پردازي مثبت نگر نســبت داد.