چکیده:
هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی آموزش تنیدگی زدایی مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش تنیدگی حرفه ای و زندگی مادران شاغل بود.
روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و جامعه آماری حدود 1000 مادر پرستار بیمارستان های دولتی رازی، الزهرا، پورسینا، امیرالمومنین، حشمت، 17 شهریور و شفا در شهر رشت در سال 93-1394 بود. از این جامعه 150 مادر که دارای فرزند 6 ساله بودند به روش نمونه گیری در دسترس و از بین آن ها ابتدا 30 مادر و درنهایت 24 مادر که واجد شرایط و ملاک های این پژوهش بودند انتخاب و پس از همتاسازی در دو گروه جایگزین شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه تنیدگی شغلی فیلیپ ال. رایس 1992 و تنیدگی والدینی ابیدین (1990) و برنامه آموزش تنیدگی زدایی مبتنی بر ذهن آگاهی کابات زین 1992 بود که طی دو ماه هفته ای 1 جلسه 90 دقیقه ای برای گروه آزمایشی اجرا شد. پرسشنامه ها در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری در مورد دو گروه اجرا و داده ها با استفاده از آزمون اندازه گیری مکرر تحلیل شد.
یافته ها: یافته ها نشان داد آموزش تنیدگی زدایی مبتنی بر ذهنآگاهی در کاهش میزان تنیدگی حرفه ای (328/40=F و 001/0=P) و تنیدگی زندگی (94/49= F و 001/0=P) مادران پرستار موثر و هم چنین اثربخشی آن در دوره پیگیری یک ماهه پایدار مانده است.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می توان این روش درمانی را به عنوان شیوه ای کارآمد و موثر با قابلیت کاربرد وسیع در پیشگیری و کاهش علائم تنیدگی زندگی و شغلی مادران پرستار و مادران شاغل در سایر موسسه های و سازمان های پراسترس به کار برد.
خلاصه ماشینی:
هم چنين ، پژوهش ها نشان داده اند ذهن آگاهي در حيطه هاي گونامي کاربرد دارد و علاوه بر کاهش تنش و تنيدگيهاي شغلي و زندگي، ميتواند باعث بهبود کيفيت زندگي افراد افسرده (کاوياني، حاتمي و شفيع آبادي، ١٣٨٧)، پيشگيري از عود مواد افيوني (کلدوي، برجعلي، فلسفينژاد و سهرابي،١٣٩١)، تنظيم هيجان (نريماني، آرياپوران ، ابوالقاسمي و احدي، ١٣٨٩)، چاقي (موسويان ، مرادي، ميرزايي، شادفر، محموديکهريز و همکاران ، ١٣٩٠)، کاهش اضطراب ، قند خون و افزايش سلامت بيماران ديابتي (محمديشيرمحله ، جمهري، کراسکيان و مليحيالذاکرين ، ١٣٩٥) و کاهش افسردگي پس از زايمان (بختياري و عابدي، ١٣٩١) شود.
از سوي ديگر با توجه به اين که از بين مشاغل ، حرفه پرستاري با موقعيت ها و مسائل تنيدگيزاي بيشتري روبه رو است ؛ و اکثريت اين جامعه حرفه اي را زن ها تشکيل ميدهند که اغلب به علت انجام وظايف حرفه اي خود دچار بحران هاي اضطراب و نقص در انجام وظايف مادري ميشوند؛ که اين امر ممکن است بر آينده کودکان شان تاثيرگذار باشد؛ ضرورت انجام پژوهش هايي براي رديابي مشکلات و مداخله زودرس براي کاهش فراواني و شدت اختلال هاي ٤٣٠ فصلنامه روان شناسي کاربردي/ سال ١٠/ شماره ٤(٤٠)/ زمستان ١٣٩٥ رفتاري و عاطفي آن ها و کودکان شان بيش از پيش برجسته ميشود.
Randomized clinical trial of adapted mindfulness-based stress reduction versus group cognitive behavioral therapy for heterogeneous anxiety disorders.