چکیده:
ابن ابی جمهور احسایی به قصد سازگاری میان کلام (معتزلی و اشعری)، فلسفه (مشائی و اشراقی) و تصوف با تاثیر از متفکران مکتب کلام فلسفی حله «رهیافتی تطبیقی» را برگزید و بدین ترتیب، از منظر روش شناختی، راهی متمایز را ترسیم کرد که با فاصله حدود دو سده پس از این به مکتب حکمی اصفهان پیوست. هدف اصلی این جستار کندوکاو در برخی زمینه ها در باب تطبیق دستاوردهای سه منبع معرفتی عقل، کشف و وحی در متن و بطن جریانات اندیشه عقلی شیعی از یکسو و سپس بسط دامنه آن تا مکتب اصفهان (و بطور مشخص حکمت صدرایی) از سوی دیگر است. برای دستیابی به این هدف، ابتدا میکوشیم تا به بررسی نقش وحی، قلب و عقل بعنوان سه منبع مهم معرفتی در معرفت شناسی احسایی بپردازیم و در انتها همین نقش را بطور اجمالی و مقایسه یی در حکمت صدرایی بررسی نماییم.
خلاصه ماشینی:
"هدف اصلی این جستار کندوکاو در برخی زمینهها در باب تطبیق دستاوردهای سه منبع معرفتی عقل، کشف و وحی در متن و بطن جریانات اندیشه عقلی شیعی از یکسو و سپس بسط دامنة آن تا مکتب اصفهان (و بطور مشخص حکمت صدرایی) از سوی دیگر است.
برای دستیابی به این هدف، ابتدا میکوشیم تا نقش وحی، قلب و عقل را بعنوان سه منبع مهم معرفتی در معرفتشناسی احسایی بشناسیم و سپس انعکاس آن را بمثابه رهیافتی اندیشیده شده و تحقق یافته در برخی آثار متأخر وی بررسی نماییم و امتداد تاریخی آن را تا شکلگیری حکمت صدرایی در متن مکتب حکمی اصفهان بطور اجمال مورد تأمل قرار دهیم.
"/>) تفاوت مهم ملاصدرا با ابنابیجمهور در این است که هرچند ملاصدرا امهات مسائل فلسفی خویش را الهامی و مسبوق به شهود دانسته، اما تصریح میکند در مسائلی که از طریق الهام و کشف و شهود حقایقی را دریافته است، هرگز از روش معهود فلسفه، یعنی برهان و استدلال تخطی نکرده و خود را ملزم به رعایت آن میداند و جالب اینکه وی اساسا هنر خود و رسالت حکمت متعالیه را ایجاد مطابقت میان مکاشفات ذوقی با قوانین برهانی میداند.
7. تفاوت مهم ملاصدرا با ابنابیجمهور در این است که هرچند ملاصدرا امهات مسائل فلسفی خویش را الهامی و مسبوق به شهود دانسته، اما تصریح میکند در مسائلی که از طریق شهود، حقایقی را دریافته هرگز از روش برهان تخطی نکرده و خود را ملزم به رعایت آن میداند و اساسا هنر خود و رسالت حکمت متعالیه را ایجاد مطابقت میان مکاشفات ذوقی با قوانین برهانی میداند."