چکیده:
مقدمه: بطور متوسط روزانه ١٢٠ نفر در جهان در اثرهمنشینی با افراد سیگاری (passive smoking) مبتلا به برونشیت مزمن و آمفیزم و سرطان ریه میشوند. احتمال بروز سکته های قلبی و مغزی، سرطان های دستگاه تنفسی، عفونتهای سینوزیتی، ضعف و بیحالی در افرادی که بطور غیر مستقیم از دود سیگار استنشاق میکنند بسیار بالا است ( ١). که گروه عمده ای از این افراد کودکان می باشند. به نظر میرسد دود دخانیات بر بهره هوشی کودکان در معرض، نیز تاثیر داشته باشد لذا با توجه به موارد فوق و نیز ارتباط مستقیم بهره هوشی و پیشرفت تحصیلی بر آن شدیم که مقایسه ای بین کودکان در معرض دود سیگار و سایر کودکان از نظر ضریب هوشی و پیشرفت تحصیلی انجام دهیم. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی تحلیلی مقطعی می باشد که در آن ٦٦٥ کودک مدارس ابتدایی شهر یاسوج در دو گروه مساوی از خانواده های سیگاری و غیر سیگاری (نمونه و شاهد)، پس از همتاسازی دو گروه با توجه به سن، جنس و شغل والدین، از نظر بهره هوشی توسط آزمون ریون و از نظر پیشرفت تحصیلی با مراجعه به معدل کتبی نمرات آنان مورد بررسی قرار گرفتند. در نهایت نتایج به وسیله نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این بررسی مشخص شد که نسبت شانس پرهوشی در خانواده های غیرسیگاری 2/5 برابر خانواده های سیگاری می باشد. از نظر پیشرفت تحصیلی میانگین معدل نمرات دانش آموزان در خانواده های غیرسیگاری 0/65 از خانواده های سیگاری بیشتر بود، همچنین معدل خوب (بالای 17) در خانواده های غیر سیگاری 15 درصد بیشتر از خانواده های سیگاری بود که این یافته ها از نظر آماری معنی دارمی باشد. در خانوادههای غیر سیگاری تعداد افراد پر هوش در جنس پسر 12/9 درصد بیشتر از خانواده های سیگاری بود ولی در جنس دختر از این نظر تفاوت فایل ملاحظه ای مشاهده نشد.
نتیجهگیری: نتایج این پژوهش نشان داد که passive smoking تاثیر منفی قابل ملاحظه ای بر پیشرفت تحصیلی دارد و در مورد بهره هوشی نیز این تاثیر منفی به خصوص در درجات بالای بهره هوشی محسوس است. لذا آموزش والدین با استفاده از وسایل ارتباط جمعی در مورد خطرات passive smoking در خانه و نیز تحقیقات دقیقتر و وسیعتر در این زمینه لازم به نظر می رسد.
خلاصه ماشینی:
روش کار: پژوهش حاضر يک مطالعه توصيفي ـ تحليلي مقطعي مي باشد که در آن ٦٦٥ کودک مدارس ابتدايي شهر ياسوج در دو گروه مساوي از خانواده هاي سيگاري و غير سيگاري (نمونه و شاهد)، پس از همتاسازي دو گروه با توجه به سن ، جنس و شغل والدين ، از نظر بهره هوشي توسط آزمون ريون و از نظر پيشرفت تحصيلي با مراجعه به معدل کتبي نمرات آنان مورد بررسي قرار گرفتند.
پس از جلب همکاري آموزش و پرورش و مشارکت مدارس ٤٦ / مطالعات روانشناسي و علوم تربيتي، سال سوم ، شماره بيست و سوم ، پاييز ١٣٩٦ * * * * * ابتدايي، کودکان با توجه به مصرف دخانيات در محيط زندگي اشان ازنظر ضريب هوشي توسط آزمون هوش و از نظر پيشرفت تحصيلي با مراجعه به سوابق علمي و کارنامه آنها مورد بررسي قرار گرفتند.
انجام آزمون آماري درخصوص ارتباط متغيرهاي تحقيق با استنشاق دود در خانواده (سيگاري و غير سيگاري)، درمطالعه حاضر نتايج نشان داد که تاثير passive smoking بر تفاوت در معدل کل از نظر ٤٨ / مطالعات روانشناسي و علوم تربيتي، سال سوم ، شماره بيست و سوم ، پاييز ١٣٩٦ * * * * * آماري با معني دار مي باشد (٠٠٠١>p).
جدول شماره ٣: ارتباط متغيرهاي تحقيق با استشناق دود در خانواده (سيگاري و غير سيگاري) کودکان مدارس ابتدايي شهر ياسوج در سال ١٣٨٥ خانواده ميانگين ±انحراف N (به تصویر صفحه رجوع شود) با توجه به جدول فوق تفاوت در معدل کل از نظر آماري با ٠٠٠١>p معني دار مي باشد.