چکیده:
امامت از اصول بنیادین دین است که به همه اجزاء و اصول دیگر آن، معنا و مفهوم میبخشد و به آن طراوت و تازگی میدهد؛ از همین روست که بر آن تاکید فراوان شده و آثار متعددی درباره آن به نگارش در آمده است.
در این مقاله، زوایایی از امامت و آثار وجود عینی امام و اعتقاد به آن، در نگره امام علی بن موسی الرضا «علیهالسّلام» تبیین میگردد و بیان میشود که در احادیث و سیره امام هشتم، امام باید دارای چه ویژگیها و خصوصیاتی باشد و آنچه که مربوط به وظایف و مسئولیتهای امام در جامعه است، چه میباشد. در این جستار هم به آثار وجود عینی امام و هم به فوائد اعتقاد به امامت برای شیعیان اشاره خواهد شد.
مهمترین مباحث این نوشتار، چنین است: امام، نظام دین و مسلمانان ـ عامل اصلاح دنیا ـ تفسیر قرآن، سلاحی برنده در تبلیغ امامت ـ سیاست امام «علیهالسّلام» ـ پاسداری از دین ـ نیروی امام «علیهالسّلام» و ... .
خلاصه ماشینی:
"بنابراین، معنای سخن امام( چنین میشود: منزلت و موقعیت کسی که قائم به امر ولایت و امامت است، همانند رشتهای است که دانههای پراکندۀ جامعه را تحت نظام ویژهای در آورده و آنها را به هم پیوند میدهد، که اگر این نخ پاره شود، دانهها پراکنده میشوند و هر یک به سویی میروند و پس از آن، هیچگاه به صورت اول فراهم نمیگردند.
محمد بن موسی رازی از پدرش روایت کرده است که روزی حضرت رضا( ذکر قرآن را به میان آوردند و برهان و حجت آن را بزرگ شمردند و نظم عجیب آن را که نشانۀ اعجاز است بیان کردند و آنگاه فرمودند: «قرآن ریسمان محکم و عروة الوثقی و راه روشن خداوند است که به سوی بهشت رهبری میکند و از آتش میرهاند و گذشت زمان آن را کهنه نمیسازد و بر زبانها ملامت نمیآورد، زیرا برای زمان خاصی قرار داده نشده است، بلکه (در همۀ زمانها) راهنما و دلیل و برهان و حجت بر همۀ انسانها میباشد، باطل از پیشرو و از پشت سرش نمیآید و از سوی خدای حکیم ستوده، نازل شده است».
ریان میگوید: بر امام رضا( وارد شدم و گفتم: یابن رسول الله( مردم میگویند: تو با این زهد و تقوا چرا ولایتعهدی مأمون را قبول کردی؟ حضرت فرمود: خوش نداشتم ولی خود را در معرض قتل میدیدم، پس قبول کردم؛ وای بر اینها مگر نمیدانند که یوسف نبی( که فرستادۀ خدا بود، وقتی که مضطر شد، تسلط بر دارایی مملکت را برای خود پیشنهاد کرد و گفت: ﴿اجعلنی علی خزائن الأرض إنی حفیظ علیم﴾ (یوسف/55) (ابن بابویه قمی، 1404، 1/150؛ مجلسی، 1403، 49/130)."