چکیده:
تحقیق توصیفی-همبستگی حاضر با هدف بررسی راهکارهای ارتقای توانمندی شغلی زنان سرپرست خانوار روستایی انجام شد. جامعه آماری تحقیق را 3287نفر از زنان سرپرست خانوار روستایی شهرستان شیروان تشکیل میدادند که 120 نفر از آنها به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای با استفاده از رابطه کوکران به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. روایی ابزار تحقیق با استفاده از نظرات پانل اعضای هیئت علمی ارتقا یافت و در نهایت، تایید شد. بهمنظور سنجش پایایی ابزار تحقیق، از پیش آزمون پرسشنامه و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد، که مقدار آن بین 75/0 تا 81/0 بهدست آمد.داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی پردازش شدند.نتایج نشان داد که مهم ترین دلیل سرپرست شدن زنان مورد مطالعه فوت همسر بود. 20/44درصد از پاسخگویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی، 80/5 درصد تحت پوشش بهزیستی و پنجاه درصد تحت پوشش هیچ کدام از نهادهای حمایتی نبودند. با استفاده از تحلیل عاملی، راهکارهای بهبود توانمندی شغلی در چهار عامل آموزشی- حمایتی، فردی- روانشناختی،تامین مسکن، و ضمانت و آموزش شغلی از طریق نهادهای حمایتی و بیمه اجتماعی و درمانی خلاصه شدند که در مجموع، 42/60 درصد از کل واریانس راهکارهای بهبود توانمندی شغلی زنان سرپرست خانوار روستایی را تبیین کردند.
This study aimed at assessing solutions for improving occupational empowerment of rural female-headed households. Female-headed households in Shirvan (N=3287) formed the population of this descriptive- correlation study. The sample size was determined by using Cochran's formula (n=120)، and two-stage cluster sampling method was used for selecting samples. The validity of the questionnaire was approved by a panel of academic experts. Pre-test and calculation of Cronbach's alpha coefficients were used to measure the reliability (0.75-0.87). The data were analyzed using SPSS 20. The results showed that the main cause of women to be head of households was the death of their husbands; there had been covered 44.20% of respondents by the Imam Khomeini Relief Committee (RA) and 5.80% by the General Directorate of Social Welfare، and 50% had not been covered by any of the funding agencies. Using factor analysis method، solutions for improving occupational empowerment of rural female-headed households were catagorized into four factors including: training-supportive، individual-psychological، housing، job training، warranty and support through institutions، and social and health insurance. These factors could explain 60.42% of the total variance of strategies to improve job empowerment of rural female-headed households.
خلاصه ماشینی:
تجارب کشورها حاکي از آن است که اکثر آنها به منظور توسعه اقتصادي و نيز برون رفت از بحران هاي اقتصادي تلاش کرده اند که آمادگي هاي شغلي را در زنان براي ورود به بازار کار از طريـق ارائـه آمـوزش هـاي روان شـناختي و ايجـاد مهـارت هـاي کسب وکار در اولويت برنامه هاي خود قرار داده و فضايي مناسب را بـراي توسـعه آن ايجاد کنند و در کنار آن ، به تقويت نقش زنان در مهارت هاي کسب وکار و فعاليت هاي کـارآفريني بپردازنـد (طباطبـايي يحيـي آبـادي و حسـينيان ، ١٣٨٤).
به باور شريفي و همکاران (١٣٨٨)، بررسي راهکارهـاي مـؤثر بـر توانمنـدي زنـان سرپرست خانوار در مناطق روستايي نشان ميدهد که ايجاد تنوع شغلي در محـيط هـاي روستايي ، توسعه بيمه زنان سرپرست شاغل توسط مسئولان و توجه به فرايندهاي فعـال مددکاري پيش از اجـراي طـرح هـاي اشـتغال زايـي بـراي زنـان سرپرسـت خـانوار در توانمندسازي زنان روستايي مؤثرند.
نتايج بررسي تأثير ارائه اعتبارات خرد به عنوان عامل کاهش فقر و توانمندسازي زنان روستايي در بنگلادش نشان داد که عوامل اقتصادي - اجتماعي ، مشارکت سازماني زنان ، قرار گرفتن در معرض رسانه ها و دارايي هاي خانواده بـراي توانمندسـازي زنـان بسـيار اهميت دارند و استفاده از اعتبارات خرد توسط زنان و مدت زمـان اسـتفاده از اعتبـارات خرد در توانمندسازي زنان مؤثرند (٢٠٠٩ ,Hoque and Itohara).
نتايج نشان داد که يکي از عوامل راهکارهاي تقويت توانمندي شغلي زنان روسـتايي بيمه اجتماعي و درماني زنان روستايي سرپرست خانوار است .