چکیده:
در منابع کهن پیرامون آیه «هذا صِراطٌ عَلَیَّ مُسْتَقیم» (الحجر: 41) سه گونۀ روایی به چشم میخورد؛ گونۀ اول در مقام تأویل آیه و تطبیق آن با مصداق عینی، حضرت علی (ع) میباشد که نمونههای فراوانی از آن در تفاسیر روایی یافت میشود؛ گونۀ دوم ناظر به اختلاف قرائت، خوانشهایی دارای توجیه ادبی از آیه است که در مجموع چهار قرائت برای آن گزارش شده است اما آن خوانشی از آیه که با آیات مشابه (مرتبط)، سیاق عام آیات قرآن تأیید گردد و از نقلی صحیح و معتبر برخوردار باشد، همان قرائت متداول در قرآن است. اما گونۀ سوم روایات، خوانشی از آیه است که در آن به نام علی (ع) تصریح شده است. این خوانش به این مقدار که علی (ع) مصداقِ تأویلی آیه باشد، خرسند و قانع نبوده و در صدد ارائۀ خوانشی از آیه بوده است که نام آن حضرت، ظاهر لفظ قرآن باشد که البته این خوانش از آیه، در میان شیعیان دستاویزی برای توهم تحریف قرآن نیز قرار گرفته است. در این مقاله با بهرهگیری از روش سندپژوهی، تحلیل محتوا و سنجش و ارزیابی دادهها به این نتیجه دست یافتیم، هیچیک از روایات دسته اخیر، برای ادعای گزاف تحریف قرآن، صلاحیت لازم را ندارند.
There are three types of narratives in the old sources about the verse 41 surah al-Hijr: "He (Allah) said: This is for Me the Right Path". The first one seeks to adapt this verse to its objective purpose i.e. Imam Ali that many examples of it found in narrative interpretations. The second one observes four different readings of the verse that have literary justification, but the reading of the verse that affirmed with the same verses and the general context of the Qur'anic verses and has a right and valid narration, is the common reading of the Holy Quran. The third one contains a reading of the verse in which the name of Imam Ali has been clearly mentioned. These narratives are not satisfied and convinced that Imam Ali is an interpretative variant of the verse but seeking to provide a reading of the verse in which the name of Imam Ali is the appearance of the verse's word. This reading of the verse, among some Shias, has been a pretext for the illusion of distorting the Holy Qur'an. In this paper, using the methodology of analyzing of chain ''Sanad'', content analysis, and measuring and evaluation of data, we arrived at this conclusion: none of these narratives of recent category has the necessary qualifications for claiming that the Holy Quran has been distorted.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی سندی و تحلیل محتوایی گونههای روایی ذیل آیه 41 سوره حجر حکیم وزیری 1 محمدعلی غیور 2 مهدی جلالی 3 چکیده در منابع کهن پیرامون آیه «هذا صراط علی مستقیم» (الحجر: 41) سه گونۀ روایی به چشم میخورد؛ گونۀ اول در مقام تأویل آیه و تطبیق آن با مصداق عینی، حضرت علی (ع) میباشد که نمونههای فراوانی از آن در تفاسیر روایی یافت میشود؛ گونۀ دوم ناظر به اختلاف قرائت، خوانشهایی دارای توجیه ادبی از آیه است که در مجموع چهار قرائت برای آن گزارش شده است اما آن خوانشی از آیه که با آیات مشابه (مرتبط)، سیاق عام آیات قرآن تأیید گردد و از نقلی صحیح و معتبر برخوردار باشد، همان قرائت متداول در قرآن است.
تعبیر «فنزل هذا صراط علی المستقیم» را علامه مجلسی، محدث نوری و محمد قمی مشهدی آن را بهصورت «هذا صراط علی مستقیم» آوردهاند درحالیکه در خود تفسیر، «المستقیم» آمده است در هر صورت این تعبیر، در نزول آیه به این صورت صراحت دارد یعنی اضافه «صراط» به «علی» که مراد حضرت امیر (ع) باشد اگرچه بیان موجود در تفسیر فرات اشکال نحوی موجود در عبارت «هذا صراط علی مستقیم» که در دیگر منابع و روایات منسوب به ائمه اطهار (ع) وجود دارد را با معرفه آوردن کلمه «مستقیم» مرتفع کرده است، ولی ایراد جدیتری که بدان وارد است، شاذ و منفرد بودن آن است چرا که در هیچیک از قرائتهای چهاردهگانه و حتی در میان قرائتهای شاذ و منسوب به ائمه هم این قرائت را سراغ نداریم.