چکیده:
هدف این پژوهش طراحی و آزمون اثربخشی یک مدل مداخله شناختی-رفتاری-هیجانی زوج محور و مقایسه آن با یک مدل بیمار محور در کاهش مشکلات جنسی در زنان مبتلا به روماتوئید آرتریت بود. طرح پژوهش از نوع شبه تجربی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه بود. به همین منظور، تعداد 90 نفر از زنان مبتلا به بیماری روماتوئید آرتریت از درمانگاه روماتولوژی مجتمع بیمارستانی امام خمینی و دو مطب روماتولوژی خصوصی در شمال و مرکز شهرتهران از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به سه گروه مداخله زوج محور، مداخله بیمارمحور و یک گروه کنترل اختصاص یافتند. پیش از مداخله مقیاس وضعیت جنسی گلومبک- راست (GRISS-F) توسط شرکت کنندگان تکمیل شد و شاخص آنزیم التهاب (ESR) از طریق انجام آزمایش خون سنجیده شد. سپس گروه های آزمایش در برنامه مداخله زوج محور (7 جلسه با حضور زوجین) و برنامه مداخله بیمار محور (7 جلسه صرفا حضور شخص بیمار) شرکت کردند و گروه کنترل در فهرست انتظار باقی ماند. بعد از اجرای مداخله و نیز در پیگیری سه ماهه مجددا کلیه شرکت کنندگان پرسشنامه را تکمیل کردند و آزمایش خون صرفا در مرحله پس آزمون مجددا به عمل آمد. نتایج پژوهش با استفاده از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر نشان داد که علیرغم موثر بودن هر دو مداخله، مداخله زوج محور تفاوت معنی داری با مداخله بیمار محور از نظر میزان تاثیر بر کاهش مشکلات جنسی افراد مبتلا به روماتوئید آرتریت دارد و این تاثیر در پیگیری سه ماهه نیز پایدار بود. علیرغم کاهش آنزیم التهابی (CRP)در پس آزمون در همه گروه ها، تفاوت معنی داری بین سه گروه وجود نداشت. بنابراین، مداخله شناختی – رفتاری - هیجانی زوج محور به عنوان مداخله ای موثر می تواند جهت کاهش مشکلات جنسی در بیماران روماتوئید آرتریت به کار گرفته شود، حتی اگر تاثیری بر کاهش آنزیم های التهابی ناشی از بیماری نداشته باشد.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش با استفاده از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر نشان داد که علیرغم موثر بودن هر دو مداخله، مداخله زوج محور تفاوت معنی داری با مداخله بیمار محور از نظر میزان تاثیر بر کاهش مشکلات جنسی افراد مبتلا به روماتوئید آرتریت دارد واین تاثیر در پیگیری سه ماهه نیز پایدار بود.
با توجه بهاین مسئله، هدفاین پژوهش طراحی یک مداخله شناختی – رفتاری - هیجانی زوج محور ویژه افراد مبتلا به روماتوئید آرتریت بود که با تاکید بر تغییر اسنادهای ناکارآمد، نحوه ابراز هیجانات و عواطف، و استفاده از فنون سکسدرمانی در حوزهاین بیماری، به افزایش رضایت جنسی کمک نماید.
پژوهش حاضر با اجرای دو نوع مداخله زوجمحور و بیمارمحور نشان داد که تفاوت معنی داری از نظر کاهش مشکلات جنسی پیش و پس از مداخله در بین سه گروه مورد مطالعه وجود دارد و تحلیل آماری دادهها مشخص کرد که هر دو نوع مداخله توانسته است منجر به کاهش مشکلات جنسی در گروههای آزمایشی گردد ولی مداخله شناختی– رفتاری - هیجانی زوج محور در مقایسه با مداخله شناختی – رفتاری بیمارمحور تاثیر بیشتری در کاهش مشکلات جنسی افراد مبتلا به روماتوئید آرتریت پس از مداخله و حتی در پیگیری سه ماهه داشته است.
A literature review of the sexual health of women with rheumatoid arthritis.
Intrusiveness of rheumatoid arthritis on sexuality in male and female patients living with a spouse.
Behavioral intervention with and without family support for rheumatoid arthritis.
Arthritis Care & Research, 66(4), 532-541.
Sexual problems of women with rheumatoid arthritis.