چکیده:
طبیعت و محیط زیست در متون دینی، حق همه انسانها در همه دورانهاست. بنابراین در مقابل حق استفاده ای که خداوند برای انسان در محیط زیست و طبیعت قائل شده است، وظیفهای نیز بر عهده او گذاشته است که آن، حفظ و حمایت و بهرهبرداری صحیح از محیط زیست است؛ زیرا هدف خداوند از در اختیار گذاشتن طبیعت برای انسان این است که جهت رفاه، آسایش و تکامل خود از آن بهرهمند شود. بنابراین، اگر در استفاده از این امکانی که در اختیار او قرار گرفته، زیادهروی کند، بر خلاف آن هدف متعالی اقدام کرده که نتیجهاش به خطر افتادن حیات خود او و دیگران و بازماندن از سیر تکاملی در مسیر سعادت دنیا و آخرت خواهد بود. اولا با توجه به ماهیت و تحول مفهوم خسارت زیست محیطی به نظر می رسد که اعمال قواعد عام و سنتی روشهای جبران خسارت زیست محیطی در حوزه حقوق محیط زیست چندان کارایی ندارد و از این رو تدوین نظام جبران خسارت خاص زیست محیطی با رویکرد روشهای نوین لازم است. ثانیا گسترش آلودگی های مختلف، تغییر آب و هوا، تحلیل لایه ازن، کاهش تنوع زیستی و تعداد بی شمار معضلات زیست محیطی که حیات انسان ها را در کره خاکی تهدید می کنند و کیفیت حیات را به شدت تقلیل داده اند واقعیت انکار ناپذیر است که جامعه بین المللی سخت با آن دست به گریبان است. هدف این مقاله روش های جبران خسارات زیست محیطی در نظام حقوقی ایران است. تا از این رهگذر کمک اندکی به حقوق زیست محیطی کشورمان صورت بگیرد
خلاصه ماشینی:
نکته حائز اهمیت آن بخش از مسایل زیست محیطی است که ماهیت «فرامرزی» دارند ، مسلما آلودگی هایی وجود دارند که ممکن است در قلمرو یک دولت محاط نمانند و ممکن است هر گونه صدمه ای که در یک دولت به محیط زیست واردمی شود دارای انعکاس هایی در سرزمین دولت های دیگر و در فضایی بین المللی باشد مطابق منشور ملل متحد و برابر با اصول حقوق بین الملل، دولت ها در بهره برداری از منابع خاص خود ، مطابق سیاست های ویژه خویش در خصوص محیط زیست و توسعه ، حق حاکمانه دارند و مکلفند مراقبت کنند تا فعالیت های مربوط به صلاحیت و یا اختیارشان به محیط زیست دولت های دیگر و یا به مناطق مستقر در ماورای حدود قلمرو قضایی ملی شان آسیب نرساند.
میزان خسارت در مقام ارزیابی بستگی دارد به ، صدمات مالی و زیان وارده به اموال وداراییها ویا تأسیساتی که طی یک فعالیت خطرناک اتفاق افتاده است ، برای نیل به این اهداف باید به تعریف محیط زیست به طور موسع توجه کرد که شامل منابع طبیعی زنده و غیر زنده از قبیل هوا ،آب ، خاک ، جانوران و گیاهان ، تأثیر متقابل بین آنها ، میراث فرهنگی و مناظر و چشم اندازهای اطراف می گردد.