چکیده:
از جمله بحثهایی که در تربیت دیگران مطرح است بحث تغافل است یعنی انسان با نادیده انگاشتن برخی از اشتباهات دیگران به او فرصت بازگشت دهد تا خود را اصلاح نماید. حال سوال این است که تغافل در تربیت دیگران چه نقشی دارد؟ و سبک زندگی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) در این زمینه چه میباشد؟ از این رو در این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی و روش کتابخانهای و در جمعآوری مطالب از روش فیش برداری استفاده شده است به این نتیجه رسیده که روش تغافل در تربیت دیگران موثر میباشد و به انسان کمک میکند تا از گردنههای خطرناک نجات پیدا کند و روش پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نیز در استفاده از تغافل بوده است چه اینکه علیرغم اینکه به پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) توهین میکردند ولی از نزدیک اظهار ارادت میکردند آن بزرگواران بیادبی آنان را نادیده میگرفتند و این روش خود در اصلاح و تربیت آنان موثر واقع میشد. یعنی روش تغافل به انسانها کمک میکند تا فرصت توبه و بازگشت، سبب کرامت دادن به انسانها، جلوگیری از سرکشی، جذب خاندان اهل بیت(ع) و... پیدا کنند. از این رو والدین و اولیای مدرسه و... باید تلاش کنند از این روش برای تربیت فرزندان، دانشآموزان و... استفاده نمایند.
خلاصه ماشینی:
یکی از روشهای تربیت اسلامی، روش تغافل است که انسان با نادیده انگاشتن برخی از اشتباهات دیگران به او فرصت بازگشت میدهد تا خود را اصلاح نماید.
فرضیه تحقیق در این جا این است که تغافل در این جا این است که تغافل میتواند در تربیت دیگران نقش خوبی داشته باشد و در سیره پیامبر بزرگوار اسلام(ص) و اهل بیت(ع) آن حضرت در این زمینه نمونههای زیادی وجود دارد و یکی از ارکان مهم زندگی که روابط نیک اجتماعی است را سامان میبخشد و از هم پاشیدگی اجتماع و آثار شوم آن جلوگیری مینماید.
(قمی، ۱۳۶۷: ۱، ۳۰۰) آن چه از شأن نزول این آیه استفاده میشود پیامبر(ص) فریب نخورده بود بلکه با استفاده از روش تغافل میخواست به آن منافق فرصت توبه و بازگشت بدهد و او را تربیت کند زیرا اگر عبدالله بن نفیل یقین میکرد که پیامبر(ص) او را طرد کرده است راه دشمنی را در پیش میگرفت.
(ابن ابی الحدید: 20، 333) امام در این روایت میخواهد بفهماند اگر در برخی از اشتباهات نوجوانان تغافل نکردیم نتیجهاش زورگویی و سرکشی آنان را به دنبال دارد پس برای اینکه نوجوانان درست تربیت شوند و راه صلاح را در پیش بگیرند باید نسبت به برخی از اشتباهات آنان خود را به غفلت بزنیم.
(حرانی، 1404: 200) نتیجهگیری از مباحث مطرح شده در این مقاله نتیجه گرفته میشود که با توجه به سبک زندگی پیامبر بزرگوار اسلام(ص) و اهل بیت(ع) تغافل در تربیت دیگران نقش اساسی میتواند داشته باشد و آن اینکه به انسان کمک میکند تا از گردنههای خطرناک نجات پیدا کند و روش پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نیز گاهی استفاده از روش تغافل بوده است.