چکیده:
تغییرات سریع فن آوری اطلاعات و افزایش رقابت جهانی بر روی تمامی شرکت ها تاثیرگذار بوده است . بنابراین مدیریت منابع محدود به صورت کارا نه فقط برای شرکت های تولیدی و بازرگانی، بلکه برای شرکت های خدماتی هم از اهمیت ویژه ای برخوردار شده است . این تغییرات گسترده باعث شده تا روش سنتی محاسبه بهای تمام شده خدمات کارایی و صحت خود را از دست بدهد.
بر خلاف گذشته مدیران مالی بیمارستان ها می بایست هزینه ها و فرآیند های بیمارستان را به طور دقیق درک کرده تا بتوانند به اهداف درمانی به گونه ای مناسب دست یابند . از آنجا که روش موجود محاسبه بهای تمام شده خدمات درمانی و بهداشتی در سطح کشور و بیشتر نقاط دنیا بر اساس روش تعرفه گذاری ثابت وضع شده است ، استفاده از این روش اطلاعات مورد نیاز را برای تصمیم گیران در این عصر فراهم نمی کند . هزینه یابی بر مبنای فعالیت به منظور دستیابی به این مهم و همچنین راهنمایی و هدایت مدیران مالی و بررسی و پیگیری پیشرفت های سازمانی می تواند کمک کننده باشد.
به علت اینکه داده های ورودی این سیستم اغلب تخمین زده می شوند، این مسئله باعث به وجود آمدن شرایط عدم اطمینان و یا عدم صحت اطلاعات سیستم خواهد شد . لذا در این پژوهش کوشش گردیده تا با استفاده از منطق فازی ، سیستمی جدید تحت عنوان " هزینه یابی بر مبنای فعالیت فازی " طراحی و کاربرد عملی آن در بخش های پشتیبانی و تشخیصی بیمارستان رضوی مشهد به منظور محاسبه بهای تمام شده خدمات ، مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد .
نتایج حاصل از آزمون داده های مربوط به بهای تمام شده هر یک از خدمات بر اساس هر یک از روش های ABC و FABC با استفاده از آزمون t تطبیقی و در سطح اطمینان 95% حاکی از آن است که اختلاف معناداری بین بهای تمام شده خدمات بر مبنای ABC و بهای تمام شده خدمات بر مبنای FABC در بخش های پشتیبانی و تشخیصی بیمارستان رضوی مشهد وجود دارد . همچنین در اکثر موارد بهای تمام شده محاسبه شده بر مبنای ABC منجر به کمتر از واقع نشان دادن بهای تمام شده خدمات در بخش های پشتیبانی و تشخیصی می شود که این امر منجر به تصمیم گیری نادرست مدیریت خواهد شد .