چکیده:
"موتیف" یکی از پربسامدترین واژگان نقد ادبی معاصر به تکرار موسیقیوار و نظاممند برخی از سازهها از قبیل جمله، عبارت، واژه، اصطلاح در متن اطلاق میشود که در شکلدهی به محتوا و سبک اثر نقش دارد. در متون روایی با شناخت موتیف میتوان به درونمایه و سبک اثر پیبرد و همچنین بهکارگیری موتیف روشی برای ایجاد انسجام و پیوستگی در متن است. پژوهش حاضر در تلاش است موتیف "أرض" (زمین)، جلوهها و کارکردهای آن را در رمان مشهور "الحرب فی برّ مصر" از رمان نویس مصری "یوسف قعید" مورد بررسی قرار دهد تا دلالتهای زیرین آن و کارکرد و نقشی که در رمان ایفا میکند را کشف نماید. این پژوهش با اتکاء بر روش توصیفی – تحلیلی در سه محور به بررسی کارکرد موتیف أرض در رمان میپردازد. نتیجه نشان میدهد قعید در رمان مزبور این موتیف را به شکلی سازمانیافته در تمامی بخشهای رمان قرار داده و دیدگاه راویان داستان با این موضوع گره خورده است و هر راوی ایده خاص خود را از أرض ارائه میدهد که جمعاً باعث شکلگیری مفهوم واحدی میگردد و آن ارزش حیاتی زمین برای شخصیتهای رمان است.
الات النقدیة الحدیثة وهو یطلق علی تکرار متسق ومتجاوب لبعض کلمة موتیف من أکثر الکلمات تداولا فی ا
الترکیبات والکلمات فی النص الأدبی. فهو یلعب دورا فاعلا فی إیفاد المعانی وافرازها. دراسة الموتیف فی النص
الروائی تعد مفتاحا لفهم فکرة الأثر واسلوبه کما هو طریقة استخدمها الروائیون لیخلق نظما هارمونیا فی الأثر.
تقصد هذه الدراسة أن تدرس جمالیات موتیف الأرض ووظائفه فی روایة "الحرب فی بر مصر" لیوسف قعید فهی
من أشهر روایاته علی الإطلاق. تنوی الدراسة أن تکشف الدلالات والخصائص الأسلوبیة التی خلقت هذه
التقنیة فی النص من خلال منهج الوصفی-التحلیلی. وقد تبین من خلال هذه الدراسة أن الروائی وظف هذه
التقنیة علی شکل متناغم بسائر المکونات السردیة خاصة الأفکار التی ینشرها الرواة فی النص کما تساهم فی
تشکیل الأسلوب الروائی القعیدی.
Motif, as one of the most frequent terms in contemporary literary criticism, refers to the systematic and musical repetition of some structures such as sentences, phrases, words, and phrases which shape up the content and style of a text. In narrative texts, understanding the motif helps to understand the text nature, and using a motif is a way of creating coherence in the text. This study aims at the motif of "Land" and its functions in the novel "War in the Land of Egypt" by the Egyptian novelist "Joseph Qyd". The results show that this motifis usedin an organized form in all parts of the novel. It is also found that the perspective of the original narrator is tied to the motif, and every narratorprovides his own perspective on the issue of land. Thesevarious ideas revolve around one point, namely the vital significance of land for the novel characters.