چکیده:
از میان 14 کتاب و رساله که با عنوان ظفرنامه شناخته شده است؛ ظفرنامه تیموری کتابی است تاریخی و
مدیحه سرایانه به نوشته شرف الدین علی یزدی (متوفی 858 ه.ق) که از تاریخ نگاران به نام اوایل حکومت شاه تهماسب صفویه می باشد، تهیه و اجرا گردیده است. نسخه مصور ظفر نامه مزبور در کتابخانه کاخ گلستان به خط سلطان محمد نور در سال 935 هجری قمری با تصویرسازی 24 نگاره به قلم کمال الدین بهزاد و احتمالا شاگردانش به جا مانده است. نگاره های این کتاب شامل نقوش متعدد و متنوعی است که در این مقاله به شناسایی گره های هندسی اسلامی و نقش مایه های آن می پردازیم. روش تحقیق توصیفی است و با هدف توسعه ای در راستای بازشناسی نقشهای هندسی آن انجام شده است و با استناد به منابع موجود کتابخانه ای در زمینه ترسیم نقوش هندس ی اسلامی به طبقه بندی گره ها و آلات به کار رفته در نگاره های مزبور می پردازد. نتایج حاصل نشان دهنده و معرفی کننده گره های هندسی این نگاره ها است که می توان گفت از 24 نگاره ظفرنامه 12 نگاره شامل گره هندسی است، در مجموع 34 نوع گره دراین نگارهها شناسایی و استخراج شد بیشترین گره های به کار رفته در ظفرنامه شمسه شش، شمسه هشت و شش و طبل گردان است که در جداولی به تفکیک هر نگاره ارائه گردیده است.
خلاصه ماشینی:
نسخه مصور ظفر نامه مزبور در کتابخانه کاخ گلستان به خط سلطان محمد نور در سال ٩٣٥ هجري قمري با تصويرسازي ٢٤ نگاره به قلم کمال الدين بهزاد و احتمالا شاگردانش به جا مانده است .
در اين ميان نسخه ي مصور ظفرنامه تيموري که در اوايل حکومت شاه طهماسب صفوي نگارش و مصور شد، شامل نگاره هايي است که بتوان تعدادي از نقوش هندسي را در آن شناسايي کرد که در اين مقاله به طبقه بندي آنها پرداخته مي شود.
مسئله اين مقاله شناسائي نقوش و آرايه هاي هندسي (گره چيني ) ظفرنامه است که با روش مقايسه نقوش و با استناد به منابع موجود کتابخانه اي به طبقه بندي اسامي گره ها و آلات به کار رفته در نگاره هاي مزبور پرداخته مي شود بدين منظور در ابتدا از اين مقاله نسخه شناسي ظفرنامه تيموري انجام خواهد شد و در بخش ديگر نقوش هندسي در نگاره هاي آن شناسايي خواهند شد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) نگاره شماره ٦- مجلس تزوبج شاهزادگان تيموري دو گره به کار رفته در نگاره زير داراي نام مشخصي نبوده ، به جز گره شش و طبل گردان که با شيوه ي ترسيم متفاوت از گره مشابهش اجرا شده است .
نسخه مصور کتابخانه کاخ گلستان به خط سلطان محمد نور در سال ٩٣٥ هجري قمري با تصوير سازي ٢٤ نگاره به قلم کمال الدين بهزاد و احتمالا شاگردانش يکي از نسخ نفيس از نظر نگارگري است .