چکیده:
ﻣﺪرﻧﯿﺰاﺳﯿﻮن ﻃﯽ ﯾﮑﺼﺪ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ، ﻣﻌﻤﺎری ﻣﺴـﮑﻮﻧﯽ اﯾـﺮان را ﺑـﻪ ﻓﻀـﺎﯾﯽ ﻣـﺒﻬﻢ ﮐﺸﺎﻧﺪه ﮐﻪ دوﻟﺖ ﻫﺎی اﺳﺘﻌﻤﺎری در آن ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ. اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑـﺮ آن اﺳـﺖ ﺗﺎ اﺑﻌﺎد اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﺳﺘﻌﻤﺎری را در ﻓﻀﺎی ﻣﻌﻤـﺎری ﻣﺴـﮑﻮﻧﯽ ﺑﺮرﺳـﯽ ﮐﻨـﺪ. ﭘﺮﺳـﺶ اﺻﻠﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﺮا دوﻟﺖ ﻫﺎی ﻏﺮﺑﯽ در راﺳـﺘﺎی اﻫـﺪاف اﺳـﺘﻌﻤ ﺎری ﺧـﻮد، ﺗﻐﯿﯿـﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﻌﻤﺎری ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ اﯾﺮان و اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ داری را ﻫﺪف ﻗﺮار داده اﻧـﺪ. ﻓﺮﺿﯿﻪ اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ـ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ اﻗﺪاﻣﺎت ﻏﺮب و ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﮐـﺎر داﺧﻠﯽ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﻮرد ﭼﻨﺪ ﺑﻌﺪی اﯾﺮاﻧﯿﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﻣﺎﻫﯿـﺖ ﻣﻌﻤـﺎری ﻣﺴـﮑﻮﻧﯽ، ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ در ﺑﺎز ﺗﻌﺮﯾﻒ اﯾﺪه ﻫﺎی ﻣﺼﺮف ﮔﺮاﯾﯽ، ﺟﻨﺴـﯿﺘﯽ، ﻃﺒﻘـﺎﺗﯽ و ﻫﻮﯾـﺖ ﻣﻠـﯽ اﯾﺮان داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﺗﺮوﯾﺞ اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻫﺪف اﺻﻠﯽ ﻧﯿﺮوﻫﺎی اﺳﺘﻌﻤﺎری ﺑﻮده اﺳﺖ. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ی ﮐﯿﻔﯽ ﻣﺪون ﺷﺪه و در واﮐﺎوی ﭘﺮﺳـﺶ ﻣﻄـﺮح در آن، ﮔـﺮدآوری داده ها به طریق کتابخانه ای انجام پذیرفته و از روش تحلیلی بهره جسته است
خلاصه ماشینی:
"پرسـش اصلی این است که چرا دولت های غربی در راسـتای اهـداف اسـتعماری خـود، تغییـر ساختار معماری مسکونی ایران و الزامات مربوط به خانه داری را هدف قرار داده انـد.
فرضیه این نوشتار با بررسی تاریخی ـ تحلیلی اقدامات غرب و نیروهای محافظه کـار داخلی آن است که برخورد چند بعدی ایرانیان نسبت بـه ماهیـت معمـاری مسـکونی، نقش اساسی در باز تعریف ایده های مصرف گرایی، جنسـیتی، طبقـاتی و هویـت ملـی ایران داشته است .
در ایـن پـژوهش نقش نیروهای استعماری و عملکردشان از این منظر بررسی میشود و فرضیه آن اسـت که نیروهای استعماری تغییر ساختار معمـاری مسـکونی ایـران را در پـیش گرفتنـد تـا بتوانند با بازتعریف ایده های مصرف گرایی، جنسیتی و طبقاتی در معماری مسـکونی بـه اهداف کلان اقتصادی و سیاسی بلندمدت خود برسند.
سؤال تحقیق چرا دولت های غربـی در راسـتای اهـداف اسـتعماری خـود، تغییـر سـاختار معمـاری مسکونی ایران و الزامات مربوط به خانه داری را هدف قرار دادند؟ روش پژوهش پارادایم این پژوهش برساختی ـ تفسیری بوده و با نگاهی کل نگر به موضـوع پـژوهش پرداخته است .
ابعاد ماهوی معماری مسکونی تاریخ شناسان حوزه ی معماری، نحوه ی مالکیت ، مصرف و نقش جنسیت در ارتبـاط بـا خانه ها را بررسی کرده اند و نشان داده اند کـه چگونـه ، مسـائلی چـون جنسـیت ، طبقـه اجتماعی و فرهنگ مصرف با پارامترهای فضایی در معماری مسـکونی عجـین اسـت و برعکس چگونه برخی ویژگیهای معماری و مرزهای فضـایی چنـان شـیوه خاصـی از زندگی را ملزم میکند که نمیتوان به غیر از آن به نحوه ی دیگری فکـر کـرد.
(2003); House and home in Modern Japan: Architecture, Domestic Space, and Bourgeois Culture, 1880-1930, Cambridge: Harvard University Press."