چکیده:
سوگندنامههای پزشکی از دیرباز در یونان قدیم، ایران باستان و دیگر کشورهای جهان بین دانشکدهها و آموزشگاههای پزشکی رواج داشتهاند. قدیمیترین متن مکتوبی که در این رابطه بهدست آمده است، سوگندنامه بقراط حکیم میباشد که در آن الزامات اخلاقی را برای پزشکان برشمرده است. با توجه به اینکه در ایران و بسیاری از کشورهای اسلامی پایه و اساس تدوین سوگندنامههای رایج پزشکی سوگندنامه بقراط حکیم است، این پژوهش میکوشد تا به تطبیق الزامات اخلاقی سوگندنامهها با دستورات قرآن کریم بپردازد و دلایل مستندی را با ذکر شماره آیات قرآنی و بیان ترجمه آنها با سبک موضوعبندی سوگندنامهها ارائه دهد. در نهایت باید گفت با توجه به اینکه دین اسلام دربرگیرنده اخلاق و حقوق انسانی جامعی است، تقریبا تمامی موارد اخلاقی توصیهشده در سوگندنامهها بهعنوان الزامات اخلاقی در این دین مقدس مورد تایید قرار گرفتهاند. بدیهی است که این مقاله میتواند دریچهای را برای شناخت بهتر دستورات اخلاق پزشکی موجود در قرآن کریم برای مسلمانان و غیرمسلمانان بگشاید.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اینکه در ایران و سایر کشورهای اسلامی نیز پایه و اساس تدوین سوگندنامههای رایج پزشکی، سوگندنامه بقراط حکیم است این پژوهش میکوشد تا به تطبیق الزامات اخلاقی سوگندنامهها با دستورات قرآن کریم بپردازد و ضمن دستهبندی ترجمه فارسی سوگندنامه انگلیسیشده بقراط در کنار سایر سوگندنامههای تاریخ پزشکی و سوگندنامههای دانشکدههای داروسازی بزرگ کشور با ذکر دلایل مستند آیات قرآنی و ارائه ترجمه آنها با سبک موضوعبندی سوگندنامهها مطابقت موجود را ارائه کند.
در این روش از طریق جستجو در منابع تفسیری و ترجمهای (8) و بانکهای اطلاعاتی مانند تبیان (9) و با استفاده از کلیدواژههای متعددی چون ایمان به خدا، مسئولیتپذیری و وفای به پیمان و عهد، احترام به حقوق انسانها، غلبه بر نفس و رعایت حریم عفاف، رازداری، احتراز از سقط جنین و تلاش برای ارتقای دانش و تعلیم، اطلاعات لازم گردآوری گردید و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
عدم استفاده از علم در جهت نقض حقوق بشر</H1> <H1>بیانیه هلسینکی (WMA Declaration of Helsinki) نیز که در سال 1964 توسط انجمن پزشکی جهانی (WMA: World Medical Association) تهیه گردید در پایه و اساس مشابه با سوگندنامه بقراط و بیانیه ژنو بوده (1) و اصول اخلاقی حاکم بر تحقیقات پزشکی شامل آزمایش بر روی سوژههای انسانی را بیان میکند.
</H1> طبقهبندی موضوعی بندهای مندرج در سوگندنامههای دانشکدههای داروسازی ایران (21-18): 1- ایمان به خدا 2- مسئولیتپذیری و وفای به پیمان و عهد 3- احترام به حقوق انسانها 4- غلبه بر نفس و رعایت حریم عفاف 5- رازداری 6- احتراز از سقط جنین 7- تلاش برای ارتقای دانش 8- تعلیم تطبیق موضوعی بندهای 8 گانه سوگندنامهها با قرآن مجید: 1.