چکیده:
نظریه سبکشناسی در جستجوی بررسی زیباییهای منحصر به فرد چینش کلام در آثار برجسته و هنری است. این نظریه نگرشی است، در باب رابطة مشخصههای برجستة سبک و نقش و ارزش آنها در زبان متن با پیوستار معنایی و انتقال محتوای مرتبط با آن مشخص هها. یکی از این ویژگیها، برجستگیهای نحوی در زبان است که در قالب چیدمان کلمات در جملهها، طول جملهها و نوع آنها، کیفیت وجه و زمان بیانگر نوع اندیشة گویندة آن متن است. بهعبارتدیگر از رهگذر ساختار عناصر نحوی نشاندار، نوع سبک و میزان ارزشگذاری این ویژگیها در تعیین سبک نمایان و از آن با نام فراهنجاری نحوی یاد میشود. گاهی این برجستگیها در قالب تکرار جملات ناهمپایه یا همپایه اتفاق میافتد و توازن نحوی را ایجاد میکند. در این پژوهش کوشش شده است، با بررسی سبکشناسی نحوی که شامل فراهنجاری نحوی، تشخّص نحوی و توازن نحوی است، زیباییشناسی سورة انسان توصیف و تحلیل شود. با بررسی سبکشناسانة این سوره دریافتیم که تقدیم و تاخیر، حذف برخی از اجزای جمله و توازن نحوی برخی آیات منجر به زیباییهای موسیقایی میشود و ازسویدیگر، تاکید، بررسی جملههای فعلیه و اسمیه، بررسی فعلهای ماضی، مضارع و امر و دلالت فعلهای ماضی بهکاررفته در این سوره، منجر به افزودن بار معنایی و دلالی شده است.
The stylistics approach researches the unique beauties of discourse in artistic work which show the out standing features of style, their role and their in a text in accordance with the semantic continuum of the related meaning. This linguistic emphasis in the text’s language implies the relation between formal features of a text and its content. One of these features in the syntactic foregrounding in a language which shows the writer’s point of view in the form of Vocabulary orders, Length of the sentences and their kinds, and also their tense, in other words, from the syntactic point of view of a text, the style and the potential of its values will be appeared and this approach is called syntactic deviation. Some times, these fore groundings are shown in non parallel repeated sentences. This reseaechthier to show the aesthetic features of Ensan’s chapter of Quran which are related to the syntactic factors of omittion, deviation and priority. By stylistic analysis of this chapter, it is implied that these syntactic eharactristics cause in musical beauties and the difference in the variety of verbs as future, past, imperative cause extra meaning in this chapter.
خلاصه ماشینی:
"علاوهبراین نکته که استفاده از این کلمات با این دشواری و رعایت وزن و نقش نحوی، نشاندهندة اعجاز نحوی و بلاغی قرآن است، ملاحظه میشود که در برخی آیات، پس از آنکه تمام اجزای جمله کامل شده و جمله معنای خود را کامل کرده، کلماتی آهنگین و موزون بر انتهای این آیات اضافه شده است تا علاوه بر بار معنایی آیه، خاصیت هموزن بودن آیات حفظ شود، بهطور مثال در آیة «إنا خلقنا الإنسان من نطفة أمشاج نبتلیه فجعلناه سمیعا بصیرا» (2) پیش از آمدن کلمة «بصیرا» جمله از نظر نحوی و معنایی کامل است؛ اما از نظر وزنی نیاز به آمدن واژهای است، تا زیبایی موسیقایی این آیه به نحو احسن تکمیل شود.
نتیجه پس از بررسی سبکشناسی نحوی در سورة انسان به این نتایج رسیدیم: تقدیم آنچه که باید مؤخر باشد و تأخیر آنچه که باید مقدم باشد، در برخی آیات برای هدف موسیقایی از قبیل رعایت وزن و قافیة آخر آیات و در برخی آیات نیز برای اهداف بلاغی و معنایی صورت گرفته فعلهای ماضی بهکاررفته در این سوره نیز در نوع خود جالب توجه است، این فعلها بیشتر در معنای مضارع و آینده که هنوز اتفاق نیفتاده، آمده است و بر حتمیالوقوع بودن آیات قرآن و وعدههایی که خداوند متعال به مؤمنان دادهاست، دلالت دارد."