چکیده:
برنامه درسی به عنوان ابزار اساسی برای آموزش عالی در راستای تحقق اهداف و آرمانهای آن مورد
توجه قرار دارد و در به واسطه این امر ارتقای فرهنگ برنامهریزی درسی و بسترسازی مناسب در ارتباط با
آن، از اهمیت والایی در نزد متولیان و دستاندرکاران آموزش عالی برخوردار است. پژوهش حاضر, با هدف
تبیین شرایط زمینهای در راستای ارتقای فرهنگ برنامهریزی درسی در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی
انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه متخصصان در حوزه سیاست گذاری و پا دارای سوابق اجرایی در
آموزش عالی و متخصصان برنامه درسی آموزش عالی بودند. در پژوهش حاضر از مصاحبه عمیق استفاده
گردید. به منظور تعیین روایی دادههای کیفی از روش چک کردن اعضاء استفاده شده است و پایایی فرم
مصاحبه با قرار دادن خلاصة مطالب و مقولههای تعیین شده در اختیار شش نفر آگاه به روشهای پژوهش
کیفی و اعمال نظرهای آنان بررسی شده است. با استفاده از طرح کیفی و رویکرد نظریه متنی برداده بنیاده
اقدام به مصاحبه عمیق با ۲۹ نفر از متخصصان و صاحبنظران حوزه آموزش عالی گردید. یافتهها نشان داده
است که مهمترین شرایط زمینهای لازم برای ارتقای فرهنگ برنامهرپزی درسی دربرگیرنده شرایط سیاسی،
اقتصادی، مدیریتی، فرهنگی و علمی است. در مجموع نتایج پژوهش نشان داد که شرایط زمینهای از عوامل
تعیین کننده در ارتقای فرهنگ برنامهریزی درسی در آموزش عالی و کیفیتبخشی به آن است و لازم است
برنامهریزی و اعمال مدیریت مناسبی از سوی متولیان و دستاندرکاران آموزش عالی صورت گیرد.
Curriculum development is considered as a basic tool for higher education system in order to achieve its goals. To do so, promoting the culture of curriculum development and providing a suitable ground for it, is very crucial for higher education principals. The present study aims to explain the contextual conditions in terms of promoting the culture of curriculum development in universities and higher education institutions. A qualitative method as well as grounded theory approach was considered for this study. 29 deep interviews with specialistsand experts in the area of higher education were conducted to reach saturation. Findings showed that the most important and necessary contextual conditions for promoting the culture of curriculum development include: political, economic, managerial, cultural and scientific conditions. In sum, the results of the study showed that contextual conditions are important factors in promoting and qualifying the culture of curriculum development in higher education. Therefore, suitable planning and managerial functions must be done by higher education principals and officials.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین نظر به اهمیت و جایگاه برنامه ریزی درسی در آموزش عالی و همچنین اهمیت داشتن روحیه مشارکت دانشگاهیان (اعضای هیات علمی، مدیران ، کارشناسان و حتی دانشجویان ) در فرایند تصمیم گیری و تصمیم سازی در برنامه ریزی درسی، ضروری است که در کنار آموزش های تخصصی افراد که موجب کسب دانش و مهارت و تواناییهای مورد نیاز برای انجام مناسب یک شغل میشود به موضوع مهم بالندگی و آماده سازی منابع انسانی آموزش عالی برای مشارکت در فعالیت های یاددهی-یادگیری نیز توجه خاصی شود (٢٠١١ , Belting &Belting ).
با توجه به نقش ها و انتظاراتی که از اعضای هیات علمی در حوزه های مختلف طراحی، اجرا و ارزیابی متصور است ، به علت آماده سازی ناکافی نیروهای جدید برای فعالیت های تربیتی و تدریس و یادگیری و فقدان فرصت های یادگیری و اقدام برای اعضای هیات علمی برای درگیر شدن در فرایند برنامه ریزی درسی، پژوهش حاضر بر آن است تا شرایط زمینه ای را که منجر به مشارکت اعضای هیات علمی و ارتقای فرهنگ برنامه ریزی درسی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی میشود را مورد بررسی قرار دهد.
یافته های پژوهش در زمینه بستر سیاسی به طور مستقیم و غیر مستقیم با یافته های رحیم نیا و حسن زاده (٢٠٠٩ ,Rahimnia, and Hassanzadeh)، خسروی و همکاران (٢٠١٣ , and et al Khosravi) کلگ ، کورنبرگر وپیتزیس (٢٠٠٥ ,Pitsis &Cleqq, Kornberger ) همسو است ، این محققان بر نقش فضای سیاسی بر برنامه های درسی و عملکرد سرمایه انسانی در آموزش عالی تأکید داشتند.
The Role of Factors Affecting the Membership of the Faculty Members of Shahid Beheshti University and Shahid Beheshti Medical Sciences in the Academic Curriculum, Journal of Higher Education, No. 17 (in Persian)."