چکیده:
فلسفه به مثابه مشی زندگی با الگوهای متفاوتی نزد معاصران مطرح است. تمرکز بر جنبه عملی فلسفه وجه مشترک این الگوهاست. برخی مولفه های فلسفه به منزله مشی زندگی در فلسفه شیخ اشراق به چشم می خورد. اولویت عقل عملی نسبت به عقل نظری، ابزارانگاری دانش بحثی نسبت به معارف ذوقی، فلسفه به مثابه تمرین مرگ و رسیدن به مرگ اختیاری، ارائه فرآیند درمان برای بیماری نفسانی، مولفه های اصلی فلسفه به مثابه روش زندگی نزد سهروردی به شمار می آیند.
Philosophy as the manner of life is studied with different models by contemporary scholars. Centering on practical aspect of philosophy may be taken in common by all. Some philosophical teachings of Sheikh Eshraq link to the manner of life. Priority of practical reason to theoretical reason, of intuitive knowledge to theoretical knowledge, taking philosophy as the practice of heath and attaining optional death, proposing ways for improving mental diseases have been considered by Sohravardi as main factors of philosophy as the manner of life.
خلاصه ماشینی:
افراط در برخی علوم بحثی حتی میتواند موجب سقوط انسان شود (سهروردی، 1380 الف: 121 و 148 ـ 147) سهروردی از چنین علومی تعبیر به هواجس وسواس میکند و کنار نهادن آنها را نشانه خیرخواهی خداوند برای اهل حکمت میشمارد.
(سهروردی، ۱۳۸۰ ج: ۳۹5 ـ 393) شیخ اشراق فرآیند مرگ اختیاری، یعنی شناخت قوا و تجرد یافتن از آنها را با زبان نماد نیز مورد توجه قرار داده است.
(سهروردی، 1380 ج: 70 ـ 71؛ 1380 ج: 464) شیخ اشراق به شباهتهای دیگری میان بیماری نفس و تن اشاره دارد که ناظر به فرآیند درمان است و در جای خود مطرح خواهد شد.
ک: ابنسینا، 1363: 114) شیخ اشراق علاوه بر اصطلاحات بیماردل و نابالغ، دو اصطلاح نااهل و بیگانه را نیز در مقابل اهل و آشنا برای نفس بیمار و سالم به کار برده: مثال دل نااهل و بیگانه از حقیقت همچنان است که فتیلهای که به جای روغن آب بدو رسیده باشد، چندان که آتش به نزد او بری افروخته نشود.
نتیجه سه مؤلفه فلسفه بهمثابه مشی زندگی در فلسفه سهروردی حضور دارد: یک؛ اولویت عمل نسبت به نظر و عقل عملی در برابر عقل عملی و نیز ابزارانگاری علوم نظری در مقابل معارف ذوقی؛ دو؛ فلسفه بهمثابه تمرین مرگ و رسیدن به مرتبه مرگ اختیاری به معنای تسلط بر قوای نفس همچون حواس ظاهری و باطنی و قوای غضبی و شهوی؛ سه؛ توجه به رذایل نفسانی بهعنوان بیماری و ارائه نسخه کاربردی جهت درمان آن.