چکیده:
بررسی آلودگی محیط زیست و عوامل تاثیرگذار بر آن یکی از مباحث مهم در هر اقتصادی می¬باشد. عموما در کشورهای توسعه¬یافته با رشد¬ اقتصادی آلودگی محیط زیست کاهش می¬یابد و محیط زیست پاک یک کالای لوکس تلقی می¬شود. در حالیکه در کشورهای در حال¬توسعه با رشد اقتصادی آلودگی محیط زیست افزایش می¬یابد و محیط زیست پاک یک کالای پست یا حداکثر یک کالای نرمال تلقی می¬شود. از آنجا که سرمایهگذاری مستقیم خارجی یکی از عوامل کلیدی تاثیرگذار بر رشد اقتصادی هر کشوری می¬باشد، لذا بررسی ارتباط بین این متغیر کلیدی و آلودگی محیط زیست از اهمیت خاصی برخوردار است و در تصمیم گیریها و سیاستگذاریهای اقتصادی نقش مهمی را بازی میکند. هدف اصلی این تحقیق بررسی تاثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی و باز بودن اقتصاد بر آلودگی محیط¬زیست در اقتصاد ایران طی سالهای 1357 تا 1387 در قالب تخمین مدل آلودگی محیط زیست با روش اقتصاد سنجی الگوی پویای خود توضیح با وقفههای گسترده (ARDL) میباشد. وجه تمایز این تحقیق با سایر تحقیقات انجام شده در داخل کشور بررسی اثر همزمان دو شاخص باز بودن اقتصاد و سرمایهگذاری مستقیم خارجی روی آلودگی و استفاده از دادههای سری زمانی میباشد.نتایج تحقیق رابطه¬ی معنی¬دار و مثبت بین سرمایه¬گذاری مستقیم خارجی و آلودگی محیط زیست را تایید می¬کند. در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران به علت قوانین و استانداردهای ضعیف زیست محیطی بیشترین حجم سرمایهگذاری در صنایع آلاینده، که بیشتر آنها متعلق به بخش صنعت است، صورت گرفته است.
خلاصه ماشینی:
هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی و باز بودن اقتصاد بر آلودگی محیط زیست در اقتصاد ایران طی سالهای ١٣٥٧ تا ١٣٨٧ در قالب تخمین مدل آلودگی محیط زیست با روش اقتصاد سنجی الگوی پویای خود توضیح با وقفه های گسترده ١ (ARDL) میباشد.
وجه تمایز این تحقیق با سایر تحقیقات انجام شده در داخل کشور بررسی اثر همزمان دو شاخص باز بودن اقتصاد و سرمایه گذاری مستقیم خارجی روی آلودگی و استفاده از داده های سری زمانی میباشد.
لـذا در ایـن تحقیق سعی شده است به منظـور پاسـخگویی بـه ایـن سـوال کـه آیـا حقیقتـا ورود FDI بـه کشورهای در حال توسعه سبب بدتر شدن وضعیت زیست محیطی این کشورها مـیشـود، اثـر FDI بر آلودگی محیط زیست برای کشور ایران برای سالهای ١٣٥٧-١٣٨٧ مورد بررسی قرار گیرد.
٣- معرفی الگو و شاخص های مورد استفاده متغیرها در این تحقیق بشکل زیر خواهد بود: (رجوع شود به تصویر صفحه) که در اینجا (Co٢) آلـودگی محـیط زیسـت ، (yt)درآمـد ملـی سـرانه ، ( et) مصـرف کـل فـرآورده هـای نفتی، (fdit)میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی، (openjt) باز بودن اقتصاد می باشد.
در بررسی الگوی کوتاه مدت برای مدل برآوردی در مییابیم که ، بـا توجـه بـه ضـریب مثبـت متغیر درآمد سرانه که معنادار نیز میباشند رابطه مثبت بـین رشـد اقتصـادی و آلـودگی محـیط زیست مورد تائید قرار میگیرد.
M. (1997), Explaining the Environmental Kuznets Curve: Structural Change and International Agreements in Reducing Sulphur Emissions, Environment and Development Economics, 2, pp.