چکیده:
در این مقاله سعی شده است نقش وجایگاه سواد اطلاعاتی به عنوان یک ضرورت در بکارگیری موثر فناوری اطلاعات و ارتباطات مورد بررسی قرار گیرد. روش تحلیل محتوای کیفی متون منتخب برای پاسخ به نیازهای اطلاعاتی و استنباطی موضوع مورد استفاده واقع شده است.یافته ها و نتایج حاکی از آنند که تحولات نوین مستلزم تغییرات اساسی در رسالت ها وکارکردهای دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی می باشد. از آن جایی که تولید دانش و بستر سازی فضای دانشی از اهم رسالت های دانشگاه ها است. این امر نیازمند آگاهی و دسترسی به آخرین یافته های علمی در حوزه علوم و فناوری می باشد. فناوری اطلاعات و ارتباطات این فرایند را تسهیل نموده است. اما آن چه اساسی است توانمند ساختن کاربران آموزش عالی برای ورود به محیط های مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات می باشد که از این طریق مخاطبان آموزش عالی می توانند از اطلاعات موجود در چنین محیطی به طور موثر، کارا و خلاق استفاده نماید. این مهم امکان پذیر نیست مگر اینکه به نقش و جایگاه سواداطلاعاتی به عنوان یک ضرورت و مقوله اساسی برای بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش عالی نگریسته شود.
The present study is an attempt to examine the role of information literacy as a prerequisite for the effective application of ICT. Qualitative content analysis was used as the methodology to answer the main question of the study. The findings and results show that there is a need to have fundamental changes in missions and functions of Universities and institutes of higher education. Since one of the basic missions of Universities is to produce knowledge and lay the groundwork for knowledge environments، awareness of and access to the latest scientific findings in areas of science and technology is necessary. ICT has paved the way of this process. But what is essential is to enable the users of higher education easier access to ICT based environment. This way the audience of higher education can use the information in such environments in an effective، efficient، and creative way. This will be impossible unless we consider the role and status of information literacy as a necessity and basic issue for the application of ICT in higher education.
خلاصه ماشینی:
"مسأله اساسی در این زمینه مجهز نمودن اساتید ودانشجویان دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی به سواد اطلاعاتی به عنوان عامل مهم و تأثیرگذار برای استفاده موثر از فضای دانشی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات می باشد.
Stanger (رجوع شود به تصویر صفحه) مهم ترین عواملی که در سال های اخیر بر اهمیت سواد اطلاعاتی افزوده است را میتوان به شرح ذیل خلاصه نمود: - گسترش روز افزون فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی و پیوند مستمر آن ها با زندگی روزمره افراد - توسعه آموزش عالی به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی و تنوع دانشجویان و دوره های آموزشی - تغییر در شیوه ها و رویکردهای آموزشی و توجه به جایگاه تفکر انتقادی در آموزش - تخصصیتر شدن زمینه های مطالعاتی و تحقیقاتی در همه رشته های علمی - انفجار اطلاعات ، آلودگی اطلاعات و ضرورت استخراج منابع مناسب و معتبر - گسترش دوره های آموزش از راه دور و محبوبیت آن در میان طبقات جامعه از جمله افراد شاغل - افزایش تنوع در موضوع ها و شکل منابع اطلاعاتی - آشفتگی موجود در سازماندهی و اعتبار منابع الکترونیکی دسترس پذیر از اینترنت - توجه بیشتر به ضرورت آموزش همگانی و آموزش مادام العمر - نیاز به همگامی با پیشرفت های برق آسای فناوری (منصوریان و نعیم آبادی، ١٣٨٣).
تحقق چنین امری مستلزم توجه جدی به برنامه ریزی و سیاست گذاری جهت به کارگیری مناسب و مطلوب فناوری اطلاعات و ارتباطات از یک سو و توسعه سواد اطلاعاتی کاربران مختلف آموزش عالی(دانشجویان ، اساتید وکارشناسان ) از سوی دیگر میباشد."