چکیده:
امروزه کیفیت هوای شهرهای بزرگ یکی از معضلات و چالشهای اساسی کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه است. در این بین، پیدایش و شدت پدیدة آلودگی در شهرها از عوامل گوناگونی مانند منابع آلودگی، عوامل هواشناسی و واکنشهای شیمیایی بین آلایندهها تأثیر میپذیرد. برای مدلسازی تمرکز آلایندهها در محیطهای شهری مدلهای متفاوتی وجود دارد که در دو گروه مدلهای بر پایة متد پخش و مدلهای رگرسیون کاربری اراضی (LUR) طبقهبندی میشود. هدف این تحقیق پیشبینی تمرکز آلایندههای NO2، PM10 و CO در تهران با استفاده از روش رگرسیون کاربری اراضی در سال 2010 است. در پژوهش حاضر از متغیرهای مستقلی مثل مساحت کاربری اراضی، طول شبکة معابر و متغیرهای هواشناسی برای پیشبینی و مدلسازی آلایندههای فوق استفاده، و نتایج چشمگیری ارائه شده است. نتایج پژوهش نشانگر دقت زیاد این مدل در پیشبینی سه آلایندة مورد نظر، بهویژه در فصول گرم است.
خلاصه ماشینی:
طي سال هاي گذشته مدل رگرسيون کاربري اراضي (LUR) به عنوان جايگزين اين مدل ها توسعه پيدا کرده و در ارائۀ نقشه هاي آلودگي با رزولوشن بالا استفاده شده است ، همچنين براي پيش بيني آلاينده ها خصوصيات و ويژگيهاي اطراف ايستگاه هاي سنجش آلودگي مانند کاربري اراضي، حجم ترافيک ، ارتفاع ، طول شبکۀ معابر و شرايط هواشناسي را به عنوان متغيرهاي مستقل ، و تمرکز آلاينده ها را در ايستگاه سنجش به عنوان متغير وابسته درنظر گرفته است و اين تمرکز را در نقاط بدون سنجش آلاينده با استفاده از تحليل رگرسيوني پيش بيني ميکند.
در اين پروژه رابطۀ ميان ميزان NO٢ اندازه گيري، و متغيرهاي مستقل مانند کاربري اراضي (مسکوني با تراکم بالا و صنعتي)، جريان هاي ترافيکي (مشاهده شده ، پيش بينيشده ) و ارتفاع سنجيده شده است که ضريب تعيين (R٢) براي هادرسفيلد ٠/٦١ و براي آمستردام ٠/٦٢ به دست آمد که در مقايسه با مدل هاي پخش چشمگير است (بريگس و ديگران ، ١٩٩٧).
مدل پانل فصلي / ساعتي نهايي به صورت زير ارائه ميشود: بخش بندي بافرها که در اين تحقيق براي وزن دهي کاربري ها، شبکۀ معابر و شاخص هاي فرم شهري براساس جهت وزش غالب باد استفاده شده ، براساس جهت هاي جغرافيايي است که در زير ارائه شده است : (رجوع شود به تصویر صفحه) شکل ٢.
ضرايب به دست آمده براي اين شاخص در تمام مدل هاي رگرسيوني NO٢ نشان دهندة رابطۀ مثبت ميان شاخص شولتر و تمرکز NO٢ است .