چکیده:
زمینه و هدف: واژه توکل از مفاهیم پرباری است که در نظام تربیتی اسلام به مثابه هدف عالی تربیتی و صفت خاص معنوی به چشم می خورد تا انسانهای حقیقت جو را به سوی کمال و تربیت صحیح و سلامت روان دعوت کند. بنابراین توکل به خداوند زمینه ها را برای سازندگی انسان در جهت هدایت و رشد و معنویت او فراهم میآورد و انسان را به قرب الهی، که سعادت دنیوی و اخروی او است، میرساند. اما از آنجا که ناراحتی های روانی معمولا سدی در برابر این هدف است، می توان گفت، با بهره گیری از عناصر عالی تربیتی اسلام نظیر توکل، میتوان به ایجاد و حفظ بهزیستی معنوی و سلامت روانی اقدام کرد. از این رو، با توجه به اینکه نیاز به دین و معنویت در بهداشت و سلامت روان در جامعة رو به رشد امروز کاملا محسوس است، یافته ها و نتیجه گیری: اهمیت پژوهش و تحقیق در این زمینه امری واضح به نظر میرسد. در مقالة حاضر ابتدا به تعریف «معنویت» و «سلامت» از دیدگاه برخی از متفکران و سپس به بررسی برخی از کارکردهای تربیتی توکل و تاثیر آن در بهداشت معنوی و سلامت روان میپردازیم.
Background And Objectives
The word Trust is one of the fruitful concepts that exist in the educational system of Islam as an excellent educational achievement and a special spiritual attribute that invites the truthful people to perfection and correct education and mental health. Therefore, trusting in God provides the context for human creation in order to guide and grow his spirituality and bring man to Gods glory, which is his worldly and afterlife prosperity. However, since psychological distress is usually a barrier against this goal, it can be said that the use of high educational elements of Islam such as Trust can lead to the establishment and maintenance of spiritual well-being and mental health. Hence, the need for religion and spirituality in mental health in todays growing society is quite tangible.
Findings and
Results
The importance of study and research in this field seems obvious. In the present article, we first discuss the definition of spirituali- ty and health from the viewpoint of some intellectuals and then exam- ine some of the educational functions of wisdom and its effects on spiritual health and mental health
خلاصه ماشینی:
تاريخ دريافت : ٩٦/٠٢/٢٦ تاريخ پذيرش : ٩٦/٠٩/٣١ بررسي تحليلي نسبت سنجي معنويت و بهداشت رواني ؛ نمونه پژوهي جايگاه توکل و نقش آن در ايجاد و حفظ بهداشت رواني محمدباقر روحاني فر ١ چکيده زمينه و هدف : واژة توکل از مفاهيم پرباري است که در نظام تربيتي اسلام به مثابۀ هدف عالي تربيتي و صفت خاص معنوي به چشم مي خورد تا انسان هاي حقيقت جو را به سوي کمال و تربيت صحيح و سلامت روان دعوت کند؛ بنابراين توکل به خداوند زمينه ها را براي سازندگي انسان در جهت هدايت و رشد و معنويت فراهم مي آورد و انسان را به قرب الهي که سعادت دنيوي و اخروي او است ، مي رساند.
از اين رو بايد ديد که چگونه مي توان در مسير کمال و تربيت صحيح حرکت کرد و زندگي خالي از فشار رواني داشت ؟ و توکل ، به مثابۀ آرمان تربيتي قرآن ، چگونه و با چه کارکردهايي مي تواند تأمين کنندة سلامت و بهداشت روان فردي و اجتماعي باشد؟ روشن است کتاب عظيم قرآن دربارة سلامت روان و راه هاي تأمين آن آموزه هاي بسياري دارد.
گرچه مي توان از کتبي نظير قرآن و بهداشت روان ، احمد صادقيان (قم : پژوهش هاي تفسير و علوم قرآني )، قرآن و روان شناسي ، محمدعثمان نجاتي (مشهد: بنياد پژوهش هاي اسلامي استان قدس رضوي )، سيري در تربيت اسلامي ، مصطفي دلشاد تهراني (تهران : نشر دريا)، بهداشت روان در اسلام ، مهدي صانعي (قم : بوستان کتاب ) و نظام تربيتي اسلام ، خسرو باقري (تهران : ناشر مدرسه ) بهره جست ، اما همچنان نياز به کار پژوهشي دقيق و مختص اين موضوع احساس مي شود.