چکیده:
ارسطو نخستین فیلسوفی است که به صورت مفصل و مستقل مبحث فرونسیس یا حکمت عملی را مرکز توجه خویش قرار داده و بدان پرداخته است. وی فرونسیس را در سه حوزه ماهیت، مولفه های عمل فرونتیک و کارکردهای آن بررسی کرده است. ارسطو فرونسیس را از جمله فضایل عقلانی و اخلاقی می دانست که لازمه رسیدن به سعادت برای هر فرد و جامعه ای محسوب می شود. ارسطو در بیان جایگاه هستی شناختی فرونسیس آن را به جهت توجه به عمل متمایز از سایر فضایل عقلانی همچون اپیستمه، تخنه، عقل شهودی و سوفیا دانسته است. از نظر وی اپیستمه، عقل شهودی و سوفیا با تئوری سروکار دارند، در حالی که فرونسیس با پراکسیس و عمل. وی همچنین فرونسیس را متفاوت از تخنه دانسته است در حالی که در تخنه نیز همچون فرونسیس با عمل سروکار داریم؛ اما عمل در تخنه از نوع پوئسیس و ساختن است حال آنکه فرونسیس به عنوان یک نوع معرفت جامع و کاربردی نه تنها اعمال زندگی روزمره را تعیین می کند بلکه معرفت در فرونسیس همچنین به عنوان هدایت گر و محاسبهگر نیز عمل می کند. افزون بر این عملی که در فرونسیس مدنظر است، مولفه های متعددی همچون درک غایت، میل، سنجش عقلانی و پروهایرسیس یا انتخاب عقلانی است. وی معتقد است که فرونسیس می تواند چارچوب های ارزشمندی برای راهنمایی زندگی انسان ارائه دهد.
خلاصه ماشینی:
. ارسطو، فرونسیس ، حکمت عملی، فضایل عقلانی، سنجش عقلانی __________________________________________________________________________________________ مقدمه فرونسیس )phronesis( یا حکمت عملی )practical wisdom( یعنی تفکر دربارة علمی که رهنمون انسان به سوی عمل باشد، از جمله مباحثی است که پیشینۀ فلسفی بس طولانی دارد.
در واقع ارسطو بدرستی توانسته بین انجام و ساختن عمل تمایز قائل شود چراکه انجام عمل در فرونسیس منوط به سنجش در شرایط و موقعیت های خاص جهت رسیدن به غایتی ارزشمند و فضیلت آمیز است ؛ اما پوئسیس شامل توانایی ساختن اشیا برای رسیدن به غایت و کمال متناسب با آن اشیاست که از جمله آن ها میتوان به معماری و آشپزی اشاره کرد )٣٦-٣٥ .
وی همچنین بیان میکند شخص حکیم کسی است که در زمینه ای مشخص به درستی محاسبه کند تا به غایت خاصی که دارای ارزش است برسد؛ بنابراین شخص حکیم کسی است که توانایی محاسبه و سنجش و تصمیم را دارا هست ؛ اما از آنجایی که انسان در خصوص امور ضروری و همچنین اموری که انجام آن ها محال است ، توانایی تصمیم گیری ندارد لذا حکمت عملی شامل چنین اموری نیست a١١٤٠ ,٢٠٠٤ ,Aristotle( 24-42(.
فرونسیس یا حکمت عملی فضیلتی است که توسط فرایندهای میل ، تأمل و درک غایت ، سنجش و انتخاب عقلانی و در نهایت عمل فضیلت آمیز برای انسان حاصل میشود.