چکیده:
زمینه و هدف: تحقق اخلاق در سطح فردی و سازمانی بهعنوان یکی از اصلیترین آرمانهای سازمان موردتوجه بوده است. درواقع نقش اخلاق در عملکردها، رفتارها، تصمیمگیریها، انتخابها، برخوردها و ارتباطات مهم و تعیینکننده است. پیچیدهتر شدن روزافزون سازمانها و افزایش میزان کارهای غیراخلاقی، غیرقانونی و غیرمسئولانه در محیطهای کاری، توجه مدیران و صاحبنظران را به بحث اخلاق کار و حرفه معطوف ساخته است. در این راستا تحقیق حاضر با هدف «شناسایی و اولویتبندی مولفههای اخلاق حرفهای در نیروی انتظامی» انجام پذیرفته است. روش تحقیق: این تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نحوة گردآوری دادهها، توصیفی-اکتشافی و پیمایشی است. جامعة موردمطالعه، نیروی انتظامی استان قزوین و تعداد 30 نفر از افسران ارشد آن بودند. با بررسی تحقیقات قبلی و مرور ادبیات مرتبط با موضوع و همچنین نظرخواهی از خبرگان، 25 مولفة موثر شناسایی شد. سپس این مولفهها در 5 گروه طبقهبندی شدند. در این مراحل از تکنیک دلفی و غربال خاکستری استفاده شد. بعد از انتخاب 10 مولفة نهایی با نظر خبرگان و تکنیک DEMATEL، به کمک فرایند تحلیل شبکهای خاکستری اولویتبندی گروهها و مولفهها انجام پذیرفت. یافتهها: گروه مولفههای مدیریتی، شخصیتی و حرفهای دارای بالاترین اولویت و همچنین تاثیرگذاری و گروه مولفههای ارزشی و بینشی دارای پایینترین اولویت و بیشترین تاثیرپذیری است. در بین 10 مولفة نهایی، مولفههای ارتباط و تعامل با سایر سازمانها و قدرت تصمیمگیری بهموقع، دارای بالاترین اثرگذاری و مولفههای دینمداری و تدین و ایثارگری نیز دارای بیشترین تاثیرپذیری هستند. نتایج نهایی شناسایی، غربالگری و اولویتبندی در اختیار خبرگان قرار داده شد تا روابط بین مولفهها را در موقعیت پیچیدة تصمیم ترسیم کنند. این کار با استفاده از فن الگوسازی ساختاری- تفسیری انجام پذیرفت. نتیجهگیری: مولفههای اخلاق کاربردی یا همان اخلاق حرفهای که دارای کاربرد فراواناند عمدتا بهصورت اختصاصی برای سازمانها شناخته و یا تعریف نشدهاند. شناسایی، اولویتبندی و ساختاردهی به این مولفهها در نیروی انتظامی برای بهبود عملکرد، انجام دقیق و بهتر ماموریتها و دستیابی به سطوح بالاتر از سرمایههای سازمانی، انسانی، ساختاری و فیزیکی مناسب خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
مراحل انجام تحقيق عبارت اند از: - شناسايي و جمع آوري مؤلفه ها با استفاده از ادبيات ، پيشينه و نظرات خبرگان ؛ - بومي سازي مؤلفه ها با تکنيک دلفي خاکستري و غربالگري خاکستري ؛ - تعيين رابطه و شبکۀ روابط بين مؤلفه ها با تکنيک ديمتل - شبکه اي خاکستري ؛ - تعيين اولويت و شدت تأثير هر يک از مؤلفه ها در نيل به اهداف اخلاق حرفه اي نيروي انتظامي ؛ - ساخت الگوي ساختاري - تفسيري ؛ روش هاي مورداستفاده در محيط خاکستري به شرح زير هستند که در ادامه به توضيح هريک از آن ها مي پردازيم : عدم قطعيت خاکستري : براي تحليل و بررسي سيستم ها در شرايط عدم قطعيت ، شناخت نوع عدم قطعيت ضروري است .
جدول (٢) نتايج روش دلفي (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) پس از دستيابي به ٣٧ مؤلفۀ قابل پذيرش خبرگان ، در پاسخ به پرسش اول تحقيق ، از آن ها خواسته شد تا با اشراف به وضعيت و مشخصه هاي محيط راهبردي نيروي انتظامي در حال حاضر نسبت به بومي سازي و تعيين مهم ترين مؤلفه هاي مربوط به اخلاق حرفه اي اقدام نمايند.
جدول (٣) مؤلفه هاي بومي سازي شده براي استان قزوين (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) پرسش دوم : شبکۀ روابط بين مؤلفه هاي اخلاق حرفه اي در نيروي انتظامي به چه شکل است ؟ براي پاسخ به پرسش دوم تحقيق از تکنيک ديمتل خاکستري استفاده شد.