چکیده:
اهداف: پژوهش حاضر، ضمن شناسایی و معرفی صفحات افتتاح مصحف های قرآنی عصر تیموری موزه های آستانه مقدسه قم و آستان قدس رضوی به تبیین و تشریح ویژگی های صفحات افتتاح، صفحه آرایی و عناصر تزئینی وابسته به این آثار می پردازد.
روش/رویکرد پژوهشی: مقاله از نظر هدف کاربردی بوده و پژوهش ماهیت توصیفی _ تحلیلی دارد و آثار به روش تطبیقی ارزیابی می شوند. اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه ای و به شیوه میدانی گردآوری و تدوین شده است.
سوال های پژوهش: صفحات افتتاح از مصحف های قرآن های تیموری منتخب از موزه های آستانه مقدسه قم و آستان قدس رضوی دارای چه ویژگی های بصری _ تزئینی هستند و چه نقاط اشتراک و افتراقی بین آنها وجود دارد؟
یافته های پژوهش: در بررسی صفحه آرایی و طبقه بندی عناصر تزئینی مشخص شدبه طور کلی 3/63% از صفحه آرایی صفحات افتتاح عصر تیموری به صورت سه کتیبه ای و 7/36% پنج کتیبه ای بازوبندی هستند. بیش ترین عناصر تزئینی متعلق به نقوش مصحف های قرآنی موزه آستان قدس رضوی است. مهم ترین وجه اشتراک در به کارگیری نوع رنگ ها، ترکیب بندی صفحه آرایی، موتیف ها و نقوش بوده و بارز ترین وجه افتراق در میزان درصدهای فراوانی نسبی از عناصر بصری _ تزئینی تشکیل شده است.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد صفحات افتتاح مصحف قرآنی تیموری از ساختاری متعادل و منسجم در ترکیب بندی، نقوش و رنگ برخوردار است. از نقوش اسلیمی، ختایی، هندسی و رنگ های لاجورد و طلا با نسبت های متغیر در هر دو آثار دیده شده است. تزئینات صفحات افتتاح قرآن های مذهب موزه رضوی نسبت به موزه قم پرکارتر و دارای ظرافت و تنوع نقوش هستند.
خلاصه ماشینی:
پژوهشی در مصحف مذهب قرآنی عصر تیموری<FootNote No="1" Text=" مقاله حاضر از پایاننامۀ کارشناسی ارشد نویسندۀ اول با عنوان «طراحی و اجرای تذهیب قرآن براساس نمونههای تیموری موزۀ آستانه مقدسه قم» به سال 1395 با راهنمایی جناب آقای دکتر مهدی محمدزاده و رحیم چرخی از دانشگاه مذکور استخراج شده و با همکاری و مساعدت سرکار خانم فرنوش شمیلی انجام گردیده است.
"/> (بررسی تطبیقی ویژگیهای صفحات افتتاح در نسخههای قرآنی منتخب از موزههای آستانه مقدسه قم و آستانقدسرضوی) فاطمه غفوریفر<FootNote No="2" Text=" دانشجوی کارشناسی ارشد هنر اسلامی _ نگارگری، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، دانشکدۀ هنرهای اسلامی، آذربایجان شرقی، تبریز.
"/> چکیده اهداف: پژوهش حاضر، ضمن شناسایی و معرفی صفحات افتتاح مصحفهای قرآنی عصر تیموری موزههای آستانه مقدسه قم و آستانقدس رضوی به تبیین و تشریح ویژگیهای صفحات افتتاح، صفحهآرایی و عناصر تزئینی وابسته به این آثار میپردازد.
بهمنظور دستیابی به مباحث نظری و تحقیقات انجام شده پیرامون موضوع این پژوهش، مشخص شد که در زمینۀ خط و تذهیب و کتابآرایی قرآن کریم کتابها و مقالههای نسبتا زیادی نوشته شده است، اما صرفا در رابطه با نقوش تزئینی بهکار رفته در صفحات افتتاح مصحفهای قرآنی مذهب عناصر تزئینی بهخصوص قرآنهای مذهب تیموری مکانهای مذکور، کتاب و یا مقالۀ اختصاصی یافت نشده و آنچه هست تعدادی کتاب، مقاله، مصاحبه و چند نمونه پایاننامه است که بهطور کلی در رابطه با تذهیب و آرایههای بهکار رفته در آن، بهطور تعریفی و توصیفی انجام شدهاند.