چکیده:
این پژوهش با هدف مقایسه وضعیت بهداشت روانی نوجوانان طلاق محروم از مادر، یتیم محروم از مادر و عادی دارای مادر سنین ۱۵ تا ۱۸ سال شهر اصفهان ، در سال ۱۳۸۵-۱۳۸۴ انجام شد. روش تحقیق علی - مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان پسر و دختر ۱۵ تا ۱۸ سال طلاق و یتیم محروم از مادر و عادی دارای مادر، ساکن در شهر اصفهان و مشغول به تحصیل در دبیرستان های عادی در سال ۱۳۸۵-۱۳۸۴ بود. نمونه آماری شامل ۲۲۸ نفر نوجوان طلاق ، یتیم و عادی بود، به گونه ای که، هر گروه شامل ۷۶ نفر (۳۸نفر پسر و ۳۸ نفر دختر) بودند که به شیوه تصادفی ساده انتخاب گردیدند. ضمنا در روش نمونه گیری ، ترکیبی از روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش عضویت گروهی و جنسیت متغیرهای مستقل، وضعیت بهداشت روانی متغیر های وابسته و ویژگی های جمعیت شناختی متغیرهای کنترل را تشکیل می دادند. برای بررسی و مقایسه وضعیت بهداشت روانی آزمودنی ها، از پرسشنامه SCL R-90 و برای بررسی ویژگی های جمعیت شناختی آزمودنی ها، از پرسشنامه جمعیت شناختی استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیلی مانوا، آزمون تفاوت معنی دار حقیقی توکی (HSD) و میانگین استفاده گردید. سپس از تحلیل داده ها نتایج ذیل به دست آمد: بین میانگین نمرات آزمودنی های سه گروه طلاق، یتیم، و عادی در هر ۹ مقوله پرسشنامه SCL-90-R تفاوت معناداری وجود داشت ضمنا در شش بعد (افسردگی، اضطراب، شکایات جسمانی، حساسیت در روابط متقابل، اضطراب فوبیک و افکار پارانوئید) p=0/0001 میانگین نمرات دختران بیشتر از پسران بود، ولی در بعد پرخاشگری میانگین نمرات پسران بیشتر از دختران بود. در دو بعد وسواس و اجبار و روان پریشی بین میانگین نمرات پسران و دختران تفاوت معناداری وجود نداشت. ضمنا تعامل بین عضویت گروهی و جنسیت بر هیچ کدام از زیر مقیاس ها معنادار نبود. یافته های پژوهش در پرتو نتایج تحقیقات مربوطه، مورد بحث و نتیجه گیری قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
سپس از تحلیل دادهها نتایج ذیل به دست آمد:بین میانگین نمرات آزمودنیهای سه گروه طلاق،یتیم،و عادی در هر 9 مقوله پرسشنامه SCL-90-R تفاوت معناداری وجود داشت (P-0/0001) ،ضمنا در شش بعد(افسردگی،اضطراب،شکایات جسمانی،حساسیت در روابط متقابل،اضطراب (1)-عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی فوبیک و افکار پارانوئید) P-0/0001 میانگین نمرات دختران بیش از پسران بود،ولی در بعد پرخاشگری (P-0/0001) میانگین نمرات پسران بیشتر از دختران بود.
به عبارت دقیقتر تعیین میزان و مقایسه افسردگی،اضطراب،پرخاشگری، وسواس و اجبار،شکایات جسمانی،حساسیت در روابط متقابل،اضطراب فوبیک،افکار پارانوئید و روانپریشی در فرزندان سه گروه طلاق،یتیم و عادی،تعیین میزان و مقایسه نه مقوله مذکور در دو گروه پسران و دختران و همچنین تعیین تعامل بین جنسیت و عضویت گروهی برهر یک از 9 بعد پرسشنامه SCL-90-R از جمله اهدافی بود که در این پژوهش دنبال گردید.
فرضیههای تحقیق در این پژوهش 11 فرضیه به ترتیب ذیل مطرح گردید: 1-بین میانگین نمرات افسردگی فرزندان سه گروه طلاق،یتیم و عادی تفاوت وجود دارد.
چنانچه در جدول 1 مشاهده میشود تفاوت بین میانگین نمرات افسردگی فرزندان سه گروه معنادار است(0/0001- P )،لذا فرضیه 1 تأئید گردید.
چنانچه در جدول 1 مشاهده میشود تفاوت بین میانگین نمرات وسواس و اجبار فرزندان سه گروه معنادار است(0/0001- P )،لذا فرضیه 4 تأئید گردید.
چنانچه در جدول 1 مشاهده میشود تفاوت بین میانگین نمرات اضطراب فوبیک فرزندان سه گروه معنادار است(0/0001- P )،لذا فرضیه 7 تأئید گردید.
چنانچه در جدول 1 مشاهده میشود تفاوت بین میانگین نمرات افکار پارانوئید فرزندان سه گروه معنادار است(0/0001- P )،لذا فرضیه 8 تأئید گردید.