چکیده:
اطلاعات مفیدی در منابع دربارة کتابخانه های سلطنتی فاطمیان و دارالعلم این دوره وجود دارد که هر دو زیر
نظر خلیفه-امام فاطمی بود و گاه به طور خصوصی اداره می شد. نخستین شواهد در اینباره به دوران نخست
این حکومت مربوط می گردد؛ هرچند در سراسر این دوره این موضوع به چشم می خورد. حتی با نگاهی
تردیدگرایانه به اطلاعات موجود، باز هم عظمت کتابخانه خلیفه قابل انکار نیست. الحاکم فاطمی نهاد دارالعلم
را به عنوان یک کتابخانه و نهاد نیمه عمومی با هدف افزایش نسخه نویسی از کتابها تاسیس کرد. برخی شواهد نشان از انجام فعالیتهای آموزشی در این مرکز، به ویژه در رابطه با دعوت اسماعیلی، دارد که طی آن، کتابها و رساله هایی میبایست پیش از خواندن آثار مشکلتر و پیچیدهتر مطالعه می شد. اگرچه ورود و استفاده از این نهاد، محدودیت مذهبی داشت، اما نهادهای دیگری نیز برای عموم مردم بود که فاقد چنین محدودیتی بود.
خلاصه ماشینی:
کتابخانه ها، دارالعلم و نگارش کتاب در عصر فاطمیان محمد تقوی ٢ چکیده : اطلاعات مفیدی در منابع دربارة کتابخانه های سلطنتی فاطمیان و دارالعلم این دوره وجود دارد که هر دو زیر نظر خلیفه -امام فاطمی بود و گاه به طور خصوصی اداره میشد.
بنا بر گزارش منابع ، در پایان این حکومت در سال ٥٦٧ق ، داراییهای این کتابخانه های متعدد موجود در قصر بسیار چشم گیر بود و مجموعه بسیار کاملی از انواع آثار به زبان عربی در آن دیده میشد و از کتاب های مهم نیز چندین نسخه وجود داشت .
آیا این داعیان مشارکت چشم گیری در روند تولید، نگارش و یا نگه داری کتاب ها و رساله ها داشتند؟ آیا رابطه ای بین تعالیم پیشرفته فلسفی و علمی اسماعیلیان در دورة فاطمی با حجم گسترده منابع کتابخانه ها وجود دارد؟ به طور خلاصه ، آیا این کتابخانه ها ملزم به حمایت از دعوت [اسماعیلی] بودند؟ متاسفانه با وجود اهمیت زیاد این پرسش ، در پاسخ آن میتوان بیدرنگ گفت که هیچ شاهدی برای چنین ارتباطی نداریم .
با وجود این ، نمونه های دیگر از کتاب هایی که به سفارش حاکمان اسماعیلی فاطمی نوشته شد وجود دارد که به منظور تحقق هدفی بزرگ تر، که برای مردم عامه هم جذابیت داشته باشد، بود.
اگرچه این مورد تنها حالتی نبود که طی آن نسخه هایی به شکل واحد برای کتابخانۀ دولتی نوشته میشد، اما تنها نمونه ای است که از طریق آن میتوان دریافت که به دستور دولت فاطمی و با هدف افزایش و انتشار دانش در راستای افزودن بر افتخارات علمی خود، آثار مختلف در زمینه های گوناگون ، دوبار نوشته و نسخه برداری میشد.