چکیده:
ممالیک در مصر، با کنار زدن دولت ایوبی روی کار آمدند. مملوکان مصر بیش از دو سده و
نیم بر مصر و شام فرمان راندند، در جنگ با صلیبیان پیروزی هایی را بدست آورند، در برابر نیروهای
مغولی ایستادگی کردند و همچنین نهضت ترجمه ای را که ایوبیان در مصر و شام آغار کرده بودند،
ادامه دادند و علاوه بر آن به تاسیس مراکز آموزشی پرداختند و موجبات رشد مراکز آموزشی متعدد و
ظهور چهرهای سرآمد در رشته های مختلف علمی را فراهم کردند. آنها مراکزی را از طریق اوقاف
تاسیس می کردند و دانشجویان زیادی را به این مراکز جذب کردند. به ویژه اینکه در این زمان به دلیل
احیای خلافت عباسی در قاهره علم و تمدنی که در بغداد بود به قاهره انتقال پیدا کرد و بسیاری از
علما نیز به این منطقه مهاجرت کردند. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی به بررسی نظام آموزش
ممالیک می پردازدو درپی پاسخ به این سوال است که مراکز آموزشی، مراحل آموزش، رشته های
علمی و شیوه تدریس علوم در این دوره چگونه بوده است وچه تاثیری بر آموزش داشته است ؟در پی
آن ابتدا به بررسی مراکز آموزشی، مواددرسی، شیوه تدریس و تاثیر این شیوه برآموزش می پردازیم.
بر اساس بررسی های انجام شده به نظر می رسد تعلیم و تربیت در این دوره در زمینه مراکز آموزشی،
مواد درسی و شیوه های آموزشی، رونق فراوانی داشته است که این رونق متاثر ازدولت های قبلی مانند
زنگیان در شام و ایوبیان در مصر می باشد.
خلاصه ماشینی:
"بر اساس بررسی های انجام شده به نظر می رسد تعلیم و تربیت در این دوره در زمینه مراکز آموزشی، مواد درسی و شیوه های آموزشی، رونق فراوانی داشته است که این رونق متاثر ازدولت های قبلی مانند زنگیان در شام و ایوبیان در مصر می باشد .
(عزالدین،1410،ص 16-22) در زمینه وضعیت آموزش و پرورش و به خصوص تاثیر شیوه های تدریس بر آموزش تحقیقات خاصی به زبان فارسی انجام نشده، لذا تصمیم گرفته شد تا این امر موضوع پژوهش قرار گیرد و نگارنده تمام سعی و تلاش خود را کرد تا منابع تاریخی موجود را بررسی کند و اطلاعات جامعی را جمع آوری کند همچنین در دسترس نبودن منابع به زبان فارسی و پراکندگی مطالب مرتبط با موضوع به دشواری جمع آوری مطالب می افزود.
در واقع گسترش حرکت های علمی و استفاده از ورق موجب شد املا به بالاترین مراتب تعلیم تبدیل شود و در نتیجه، این شیوه در ابتدا به شکل محاضره بین شیخ و دانشجو در مساجد و یا مدارس و یا مجالس گسترش یافت.
5. روش کتابت:از دیگر شیوه های آموزش در این دوره بود که در آن استاد احادیث یا شنیده هایی را برای شاگردان می نوشته است.
این ارتباط به شیوه های مختلف مؤثر است، اما مهم ترین وسیله ارتباطی در جامعه انسانی زبان است که تفهیم و تفاهم بین انسان ها را فراهم می کند،اما برای ارتباط با دیگران از طریق آموزش باید مهارت هایی را بیاموزیم.
(خالد جیده،1379،ص336-34-336) نتیجه این پژوهش نظام آموزش ممالیک را با توجه به مراکز علم آموزی،رشته های علمی و شیوه های تدریس مورد بررسی قرار داد."