چکیده:
هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی بر پیامدهای اجتماعی و یادگیری دانشجویان بود. روش انجام پژوهش همبستگی- علّی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 4500 نفر از دانشجویان دانشگاههای آزاد اسلامی و پیامنور شهر سقز در سال تحصیلی 96 -1395 بود. با توجه به جامعه مورد نظر، با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان، تعداد 354 نفر با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری دادههای پژوهش از پرسشنامه شبکههای اجتماعی و پیامدهای اجتماعی و یادگیری یانیو و همکاران استفاده شد. این پرسشنامه دارای 26 گویه است که متغیرهای استفاده از شبکههای اجتماعی، فرهنگپذیری، پذیرش اجتماعی، عزتنفس، رضایت از زندگی دانشجویی و مهارتهای عملکردی را مورد اندازهگیری قرار میدهد. به منظور بررسی روایی پرسشنامه از روایی صوری و محتوایی، تحلیل عاملی اکتشافی و برای بررسی پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای کل پرسشنامه، 0/85 به دست آمد. تجزیه و تحلیل دادهها از طریق آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر با استفاده از نرمافزارهای SPSS و Amos انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی با پیامدهای اجتماعی و پیامدهای یادگیری رابطه مثبت و معناداری دارد. همچنین، نتایج تحلیل مسیر نشان داد که استفاده از شبکههای اجتماعی به طور مستقیم بر پیامدهای یادگیری اثر معناداری ندارد؛ ولی، با میانجیگری پیامدهای اجتماعی و به طور غیرمستقیم بر پیامدهای یادگیری دانشجویان اثر میگذارد.
خلاصه ماشینی:
"تأثیر استفاده از شبکه¬های اجتماعی مجازی بر پیامدهای گوناگون اجتماعی و یادگیری یادگیرندگان مورد بررسی قرار گرفته است و نتایج به دست آمده در این حوزه متفاوت می¬باشد.
پارک، چو، لیم و ژانگ (Park, Cha, Lim & Jung, 2014) در پژوهشی به بررسی رابطه مشارکت دانشجویان در شبکه¬های اجتماعی، پیامدهای یادگیری (شناختی، عاطفی و اجتماعی)، پذیرش اجتماعی و نگرش به زندگی دانشگاهی پرداختند.
نتایج پژوهش آنها نشان داد که دادهها به اندازه کافی با مدل مفهومی برازش دارد و روابط علی بین پیامدهای یادگیری دانشجویان و پذیرش اجتماعی، نگرش به زندگی دانشگاهی و شبکه¬های اجتماعی وجود دارد.
نتایج پژوهش درتاج، رجبیان و اسدی¬نژاد (Dortaj, Rajabian & Asadinejad, 2016) نشان داد که بین میزان استفاده از شبکه¬های اجتماعی مجازی و کیفیت تجارب یادگیری دانشآموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
نتایج مطالعه وان، وانگ و هاگرتی (Wan, Wang & Haggerty, 2008) نشان داد که شبکه¬های مجازی و همچنین، تجربه استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات بر روی پیامدهای یادگیری تأثیر دارند.
مدل نهایی پژوهش در جدول 7، اثرات مستقیم و غیرمستقیم استفاده از شبکه¬های اجتماعی مجازی بر پیامدهای یادگیری و اجتماعی دانشجویان ارایه شده است.
نتایج پژوهش در پاسخ به فرضیه اول نشان داد که بین استفاده از شبکه¬های اجتماعی مجازی، پذیرش اجتماعی، فرهنگ¬پذیری، عزتنفس، رضایت از زندگی دانشجویی و مهارت¬های عملکردی دانشجویان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
یافته دیگر این پژوهش که بررسی مدل مفهومی اثرات مستقیم و غیرمستقیم استفاده از شبکههای اجتماعی بر پیامدهای یادگیری و اجتماعی دانشجویان بود، نشان داد که استفاده از شبکه¬های اجتماعی مجازی به طور مستقیم بر پیامدهای یادگیری (عزت¬نفس، رضایت از زندگی دانشجویی و مهارت¬های عملکردی) تأثیر معناداری ندارد."