چکیده:
هدف پژوهش حاضر، مقایسه سلامت روان، حمایت اجتماعی، باورهای فراشناختی و سرزندگی در نوجوانان پسر عادی و بزهکار مقیم کانون اصلاح و تربیت شهر اهواز و جامعه آماری آن، تمام نوجوانان بزهکار مستقر در کانون اصلاح و تربیت اهواز و تمام نوجوانان دبیرستانی شهر اهواز بوده است. از میان نوجوانان مقیم کانون اصلاح و تربیت، 47 نفر بهصورت در دسترس انتخاب شدهاند. برای نمونهگیری گروه مقایسه عادی بهصورت خوشهای مرحلهای به 75 نفر از نوجوانان پسر عادی در شهر اهواز در دبیرستانهای مرحله نخست و دوم و در مناطق محروم شهری مراجعه شده است و از این میان، باتوجهبه میزان تحصیلات پدر، درآمد خانواده و تعداد افراد خانواده، 47 نفر ازطریق همسانسازی با نوجوانان بزهکار انتخاب شدهاند. ابزارهای این پژوهش، پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ) پرسشنامه حمایت اجتماعی (MOS) پرسشنامه باورهای فراشناختی (MCQ-30) و پرسشنامه سرزندگی رایان و فردریک بودهاند. تحلیلها نیز به روش واریانس چندمتغیره (MANOVA) با نمرات تفاضل اجرا شدهاند. طبق نتایج حاصلشده، میان نوجوانان عادی و بزهکار در سه متغیر سلامت روان، حمایت اجتماعی و سرزندگی تفاوت معناداری وجود نداشت؛ اما در باورهای فراشناختی (خردهمقیاس نیاز به کنترل افکار) تفاوت معنادار و نمره نوجوانان بزهکار بیشتر بود که این موضوع، نشاندهنده اختلال بیشتر در آنان است و باتوجه به احساس ندامت و ترس از حبس، بروز این نگرانی طبیعی به نظر میرسد. درباره تفاوتنداشتن سایر متغیرها این احتمال وجود دارد که برخی از نوجوانان مقیم کانون اصلاح تربیت، بهدلیل حادثهای جرم را مرتکب شده باشند؛ اما سیر زندگی بزهکارانهای نداشته باشند. گفتنی است که در برخی پژوهشهای قبلی همتاسازی وضعیت اجتماعی اقتصادی انجام نشده بود.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش نیز سعی بر آن است که مشخص شود آیا سلامت روان، حمایت اجتماعی از فرد، باورهای فراشناختی و سرزندگی نوجوانان پسر مقیم کانون اصلاح و تربیت اهواز، با نوجوانان عادی تفاوت دارد یا خیر.
هدف آنها بررسی رابطه بین هوش هیجانی با سلامت روانی در نوجوانان بزهکار و عادی پسر و دختر بوده است و در طی این مطالعه دریافتهاند که نوجوانان بزهکار، در پرسشنامه GHQ نمرات بیشتری در ابعاد بیماریهای روانی کسب کردهاند.
, in Huey & Weisz, 1997) بنابراین، این سؤال به ذهن میآید که آیا همه نوجوانان قادرند انرژی و توانمندیهای خود را مدیریت کنند؟ چه بسا نوجوانان بزهکار در تنظیم و بهکارگیری انرژی خود برای فعالیتهای مثبت فردی و اجتماعی مشکل داشته باشند؛ یعنی احتمال دارد امر مهم درباره بزهکاران، نه فقدان یا کاهش سرزندگی بلکه نحوه کنترل آن باشد.
پایایی این آزمون با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در دامنهای از 7/0 تا 93/0 گزارش شده است (Sherbourne & Stewart, 1991: 710).
<رجوع شود به تصویر صفحه> طبق اطلاعات این جدول، میانگین نمرات نوجوانان عادی و بزهکار به ترتیب در متغیر سلامت روان 213/48 و 362/47، در متغیر حمایت اجتماعی 596/63 و 809/68، در متغیر باورهای فراشناختی 532/58 و 426/63 و در متغیر سرزندگی 213/33 و 872/35 است.
نمره باورهای فراشناختی نوجوانان بزهکار از نوجوانان عادی (گروه گواه) بیشتر است؛ اما این تفاوت مربوط به خردهمقیاس پنجم – نیاز به کنترل افکار - است.