چکیده:
بی تردید میتوان سطوح دیوارها را در دسترسترین عرصه انعکاس تفکرات مردمان گذشته به شمار آورد. عینا بدین سبب است که دیوارنگارهها و سایر تزئینات مورد استفاده در بناها را شواهد بیبدیل فرهنگی ادوار گذشته به شمار آوردهاند. در تحقیق حاضر تلاش گردیده تا الگوهای تزیینی بکار رفته در خانههای عهد قاجار، که در روستاهای حاشیه اصفهان شناسایی گردیدهاند، مورد مطالعه قرار گیرند. همچنین سعی بر آن است تا به این پرسش پاسخ گفته شود که گونههای تزیینات منازل روستایی عهد قاجار اصفهان کدام است و چه مضامینی را منعکس ساختهاند؟ از آنجائیکه متروکه ماندن بسیاری از بناهای قاجار تزیینات آنها را بسیار آسیبپذیر ساخته است، بیم آن میرود که این شواهد فرهنگی به سرعت حذف گردند. بدین سبب، معرفی، گونهشناسی و تحلیل محتوایی این عناصر میتواند توجه مسئولان ذیمدخل را بدانها جلب نموده و بقاء آنها را به ارمغان آورد. پژوهش حاضر به شیوهای توصیفی- تحلیلی انجام شده است. در نتیجه این تحقیق روشن گردید که تزئینات منازل روستایی اصفهان با مولفههای فرهنگی، اعتقادی، منزلت اجتماعی، شیوه معیشت و قدرت اقتصادی ساکنانشان بستگی تام داشتهاند. پژوهش حاضر همچنین مشخص داشته است که ممکن است هنرهای عامیانه و بومی نظیر تزیینات خانههای روستایی، از کیفیت بصری و هنری بالایی برخوردار نباشند، لیکن در مطالعه فضای فرهنگی حاکم بر زندگی ساکنان روستاهای اصفهان عهد قاجار بسیار مفید واقع گشتهاند.
Wall surfaces can undoubtedly be considered the most available representations of people’s thoughts in the past, which is why wall murals and other decorations in monuments are regarded as unique cultural pieces of evidence of past eras. This analytical- descriptive article aimed at studying Qajarid home decoration patterns which were identified in rural areas around Esfahan. This research also intends to answer the following questions: What are the decoration types of rural houses in Qajarid era and what concepts do they reflect? Since many rural monuments of Qajarid era are deserted and their decorations are prone to destruction, their introduction, typology and content analysis can draw authorities’ attention and consequently help preserve them as cultural pieces of evidence. The results of this study indicate that home decorations of rural areas around Esfahan depend on many factors including residents’ beliefs, cultural features, social status, budget, and how they made their living. Although folk and native art, like decorations of rural houses may not be of high visual and artistic quality, they proved to be beneficial in the study of cultural atmosphere of rural areas around Esfahan in Qajarid era.