چکیده:
کتاب آسیب شناسی فقهی قوانین حضانت نوشته دو تن از اعضای محترم هیئت علم ی دانشگاه آزاد واحد سمنان، دارای نقاط مثبت و درعین حال نواقص و اشکالاتی است. تلاش نویسندگان برای استقصای موضوعات و توجه به موضوعات مستحدثه ازقبیل کودکان متولد از لقاح مصنوعی ناشی از نطفه غیرهمسر در رحم زوجه و مانند آن و ارائه پیشنهاد های اصلاحی و تکمیلی از نقاط مثبت کتاب است. بااین حال، یادآوری های موارد شکلی و محتوایی متعددی نسبت به کتاب به نظر ناقدان آمده و در نوشته پیش رو ذکر شد هاست که توجه به آ نها می تواند بر غنای این اثر بیفزاید.
خلاصه ماشینی:
بـا توجـه بـه هميـن نکتـه اسـت کـه کم توجهـي بـه نظريه هـاي حقوقــي يــا رويــۀ قضايــي در مســئلۀ حضانــت در کتــاب موردنقــد به عنــوان يــک ايــراد مطــرح و بســط داده نشده اســت ؛ درحالي کــه اگــر بنــا بــود رويکــرد حقوقــي به عنــوان رويکــرد غالبــي مدنظــر قــرار گيــرد، هرگــز نمي شــد نســبت بــه نـقـد پيـش رو با سه نظريه هــاي حقوقــي و نيــز رويــۀ قضايــي و تفســيري کــه قضــات از مــواد قانونــي رويکـرد سـاختاري ، مربـوط در رسـيدگي هاي بـدوي تـا تجديدنظـر، فرجامـي و آراي اصـراري و وحـدت شـکـلـي ومحتوايي رويــه در ديــوان عالــي کشــور اتخــاذ مي کننــد، بي تفــاوت گذشــت .
ادعــاي عــدم تصريــح فقهــا بــه حکم بــودن حضانــت به معنــي وجــوب تکليفــي بــا تصريــح مؤلفــان در قبــل و بعــد منافــات دارد؛ اگــر حکــم وضعــي مــراد باشــد، بايــد در عبــارت به نحــوي تبييــن شــود کــه مــراد هميــن اســت (در صفحــۀ ٤٦ شــمارة ٨ نيــز از وجــوب کفايـي حضانـت نـام برده انـد کـه نشـان مي دهـد، مرادشـان در قبـل هـم حکـم تکليفي بوده است ).
شــايد مســتند شـرعي ايـن باشـد کـه روايـات دال بـر اولويـت مـادر تـا ٧سـالگي گرچـه اطـلاق دارد، لکــن همان طورکــه مؤلفــان کتــاب ذکــر کرده انــد، مشــهور از ايــن اطــلاق اعــراض کرده انــد و اگــر مبنــاي اصولــي مــا اخــلال بــه حجيــت روايــت به ســبب اعــراض مشــهور باشــد؛ دراين صــورت ، احقيــت مــادر در بعــد از ٢ســالگي نســبت بــه پســر فاقــد حجــت شــرعي خواهــد بــود؛ بنابرايــن مســئله مبتني بــر قاعــدة اصولــي اســت کــه از نــگاه نويســندگان مغفــول مانده اســت .