چکیده:
«روان شناسی مثبت گرا» نظریه ای است که اخیرا مطرح شده و اثر آشکاری بر روان شناسی و روان درمانی، تصور ما از ماهیت انسان و درک ما از شخصیت دارد. هرچند در متون اسلامی، یعنی قرآن کریم و کلام معصومان، مقوله ای به نام «روان شناسی اسلامی» وجود ندارد، اما نکته ها و آموزه هایی فراوان برای الهام گرفتن و پی بردن به دانشی به نام «روان شناسی اسلامی» عرضه شده است. از سوی دیگر، اسلام به عنوان آخرین و کامل ترین دین الهی با تمام ابعاد و شئون وجودی انسان سروکار دارد. این پژوهش می تواند گامی در جهت تدقیق و تصریح مبانی روان شناسی اسلامی باشد و فهم آن را آشکار سازد و قدرت مواجهه با روان شناسی جدید را به محک آزمون بگذارد. اهداف این پژوهش، فهم مبانی نظری و فلسفی رویکرد روان شناسی مثبت گرا، شناسایی و فهم اصول روان شناسی مثبت گرا، استخراج و فهم مبانی نظری و مضامین فلسفی دعای «مکارم الاخلاق»، فهم اصول روان شناسی مستخرج از دعای مزبور، بررسی و فهم شباهت ها و تفاوت های مبانی فلسفی روان شناسی مثبت گرا و دعای «مکارم الاخلاق» است. روش تحقیق در این پژوهش، استفاده از رویکرد توصیفی ـ تفسیری است. در روش هرمنوتیک، که خود نوعی پژوهش کیفی محسوب می شود، محقق از سطح توصیف داده ها فراتر می رود و درجاتی از تفسیر را انجام می دهد.
Positive Psychology" is a recent theory that has a clear effect on psychology and psychotherapy,
our perception of human nature and our understanding of personality. Although there is no
category called "Islamic psychology" in Islamic texts, i.e. the Holy Qur'an and the word of the
infallible Imams, their teachings and points are great sources of inspiration for understanding a
field of study called "Islamic psychology". On the other hand, as the last and most complete
divine religion, Islam deals with all aspects of human existence. This research can be a step
towards clarifying and specifying the foundations of Islamic psychology, explaining it and testing
its power of confronting new psychology. The objectives of this research are to understand the
theoretical and philosophical foundations of the positivist psychology approach, identify and
understand the principles of positive psychology, extract and understand the theoretical
foundations and philosophical themes of the prayer Makarem al-Akhalaq, understand psychology
principles derived from this prayer, study the similarities and differences between the
philosophical foundations of Positive psychology and the Makarem al-Akhalaq prayer. The
research method is descriptive- interpretive. In the hermeneutic method, which itself is a kind of
qualitative research, the researcher goes beyond the level of descriptive data and makes some
interpretations.
خلاصه ماشینی:
"رویکرد تطبیقی روانشناسی مثبتگرا در دعای «مکارمالاخلاق» امام سجاد( چکیده «روانشناسی مثبتگرا» نظریهای است که اخیرا مطرح شده و اثر آشکاری بر روانشناسی و رواندرمانی، تصور ما از ماهیت انسان و درک ما از شخصیت دارد.
نگاه انسانی که در جهانی با هدف والا زندگی میکند با نگاه انسانی که خلقت جهان را بیهوده میپندارد، تفاوت دارد؛ زیرا در یک جهان بیهدف، انسان نیز به تبع بیهوده پنداشتن خلقت جهان، خلقت خویش را نیز بیهوده تلقی میکند و این بیهودگی موجب سردرگمی او در جهان میشود و در این سردرگمی، دیگر امیدی به آینده و فکر خوشبختی و حرکتی به سوی کمال وجود نخواهد داشت، درحالیکه هدفمند بودن نظام خلقت موجب هدفمندی خود انسان خواهد شد؛ زیرا با خود خواهد گفت که هستی و به تبع آن، خود انسان هدفی والا دارد و در راه این هدف، باید به یک سلسله اصول پایبند بود تا بتوان به کمال و به عبارت دیگر، خوشبختی، که روانشناسی مثبتگرا درصدد بیان آن است، رسید.
در این فرازها، امام( به پیروانشان یک جهتگیری کلی میدهند، و آن اینکه علةالعلل جهان هستی خداوند است و در همة اوقات، باید به او توجه نمود و حل مشکلات را از او خواست؛ زیرا همه چیز به ارادة او بستگی دارد و در سایه استعانت از اوست که زندگی انسان سرشار از امید میشود."