چکیده:
این نوشتار پژوهشی درباره اصول بنیادین حاکم بر پیکره نظام قضایی از منظر قرآن کریم است. در شریعت
مقدس اسلام، قضاوتی عادلانه و بر پایه حق و انصاف است که اصولی چون اصل کرامت انسانی، اصل
حیات بشری، اصل آزادی در دفاع از حقوق انسانی و شرعی رعایت شده باشد. قوانین شکلی موضوعه نیز،
با توجه به اینکه هیچگونه تعارضی با فقه جزایی اسلامی ندارد، میتواند به عنوان منبعی برای اصول و قواعد
حاکم در نظام قضایی باشد. پژوهش حاضر بر آن است که دیدگاه قرآن کریم در نظام قضایی که
اساسیترین رکن اجرای عدالت و حقیقت در جامعه بشری و دینی است را بیان نموده و اصول حاکم بر آن
را تببین سازد.
خلاصه ماشینی:
٤آنان که ثبوت اصل قضا در عصر غيبت را پذيرفته اند، به پاره اي از لوازم آن نيز پايبند گرديده اند؛ اما حقيقت اين است که در بررسي عالمانه روشن خواهد شد که لوازم پذيرش نظام قضا در عصر غيبت وليعصر(عج ) همه شئون کشور را فرا ميگيرد، زيرا نزاع ها و مشاجره هاي قضايي گاه ميان اشخاص حقيقي و زماني بين شخصيت هاي حقوقي رخ ميدهد که در شکل دوم ، پايان يافتن خصومت طرفين نزاع بدون وجود حکومت مقدور نخواهد بود.
١و به همين علت است که آيات متعددي بر اهميت اين منصب و امر به قضاوت سالم وارد شده است که شواهدي از آن ذکر مي گردد: «اي داوود ما تو را در زمين خليفه قرار داديم پس بين مردم به حق حکم کن و از هواي نفس پيروي مکن » و «آنها که با احکامي که خدا نازل کرده حکم نمي کنند، کافرند»و در آيه ديگري آمده است که «و هر گاه حاکم بين مردم شويد به عدالت داوري کنيد»و همچنين «ما قرآن را به حق سوي تو فرستاديم تا به آنچه خدا (به وحي ) بر تو پديد آرد ميان مردم حکم کني و از کساني مباش که از خائنان حمايت مي کنند» و شاهد ديگر اينکه «و اموال يکديگر را به باطل و ناحق نخوريد و براي خوردن مال ديگران به گناه قسمتي از آن مال را به قضات به عنوان رشوه ندهيد در حالي که مي دانيد که اين کار گناه است » و در آيه ديگري ذکر شده است که «اي اهل ايمان در راه خدا استوار و گواه عدالت و درستي باشيد و نبايد شما را دشمني گروهي بر آن بدارد که از طريق عدل بيرون رويد.