چکیده:
هدف این مقاله، بررسی تاثیر شبکههای اجتماعی مجازی - به طور اخص فیسبوک - بر بالابردن سرمایه اجتماعی در جامعه است.مساله مورد بررسی، مطالعه کنشهای کاربران ایرانی در سایت فیسبوک و شناسایی شاخصهای نشاندهنده سرمایه اجتماعی در این سایت است.
سوال اصلی تحقیق عبارت است از: آیا افراد با سرمایه اجتماعی بالاتر در شبکه اجتماعی مجازی فیسبوک، از سرمایه اجتماعی بالاتری در جامعه نیز برخوردارند؟
فرضیه اصلی این پژوهش عبارت است از:
بین سرمایه اجتماعی افراد در شبکه اجتماعی مجازی فیسبوک و سرمایه اجتماعی آنها در جامعه رابطه وجود دارد.
چارچوب نظری مورد استفاده شامل نظریه سرمایه اجتماعی پاتنام که شبکهها و هنجارها را، مولفههای اصلی تشکیلدهنده سرمایه اجتماعی میداند و نظریه پیر بوردیو و نظریه فرانسیس فوکویاما و جامعه شبکهای کاستلز است.
روش این تحقیق پیمایش و ابزار مورد استفاده در آن دو پرسشنامه است. نمونه مورد مطالعه شامل 80 نفر است که به روش تصادفی هدفمند و تصادفی گلوله برفی از میان دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته ارتباطات دانشگاه سراسری علامه طباطبائی و دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات که در شبکه اجتماعی فیسبوک عضویت دارند، انتخاب شده است.
دادههای جمعآوریشده از طریق پرسشنامهها، با استفاده از نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و براساس نتایج نهایی بهدستآمده، فرضیه اصلی تحقیق پذیرفته شد.
خلاصه ماشینی:
"به اعتقاد پورتس، تعریف بوردیو نشان میدهد که ترکیب سرمایه اجتماعی به دو مؤلفه تفکیکپذیر است؛ نخست روابط اجتماعی که به فرد اجازه میدهد مدعی دستیابی به منابع متعلق به معاشران خود شود و دوم کمیت و کیفیت آن منابع(پورتس، ۱۹۹۸) به اعتقاد بوردیو، حجم سرمایه اجتماعی تحت تملک یک فرد به دو عامل بستگی دارد: اندازه شبکه پیوندهایی که میتواند به طور مؤثری آنها را بسیج کند؛ حجم سرمایه (اقتصادی، فرهنگی یا نمادین) تحت مالکیت هریک از کسانی که با آنان مرتبط است(بوردیو،۱۹۸۶) ب) درک بوردیو از هرم اجتماعی بحث دومی که میتواند ما را به درک افکار بوردیو در مورد سرمایه اجتماعی رهنمون شود، این است که توجه اصلی وی بر مبنای آن بوده است که به درک هرم اجتماعی برسد(فیلد،۲۴،1385) استفاده بوردیو از واژه سرمایه اجتماعی تلاشی واضح و روشن برای فهم چگونگی ایجاد طبقات و تقسیمات طبقهای است(بوردیو،۱۹۸۶) افکار بوردیو درباره سرمایه اجتماعی تعبیری است برای تأکیدش بر تضاد طبقاتی؛ روابط اجتماعی برای افزایش توانایی کنشگر برای پیشبرد منافعش به کاربرده میشود و سرمایه اجتماعی منبعی است برای کشمکش اجتماعی.
پس بهطور دقیقتر، سرمایه اجتماعی کمککننده رفتار جمعی است، یعنی موجب افزایش هزینههای بالقوه عهدشکنی در هر معاملهای، تقویت هنجارهای معامله متقابل، تسهیل ارتباطات، بهبود جریان اطلاعات در مورد قابل اعتماد بودن افراد و انتقال حسن شهرت فعالان به دیگران، نمایان ساختن موفقیتهای پیشینیان در همکاری میشود و همانند چارچوب فرهنگی شفاف برای همکاری آینده عمل میکند."