چکیده:
زمینه: اخلاق، سازه ای مهم در تجاری سازی دانش است که پرداختن به آن از ضرورت های نظام آموزش عالی در کشورمحسوب می شود. براین اساس هدف پژوهش حاضر تحلیل مولفه های تجاری سازی اخلاقی دانش در آموزش عالی می باشد.
روش: روش انجام پژوهش حاضر در زمره پژوهش های کیفی قرار دارد که با روش تحلیل مضمون بر مبنای رویکرد استقرایی انجام شد. در این پژوهش نمونه گیری براساس شناسایی مولفه های تجاری سازی دانش 60 مقاله فارسی و انگلیسی که همگی به طور مستقیم به تجاری سازی دانش در آموزش عالی پرداخته و از سال 2006 تاکنون در مجلات معتبر علمی و پژوهشی به چاپ رسیده است مورد استفاده قرار گرفت که برای شناسایی مولفه ها از نرم افزار Nvivo استفاده شده است. در بخش روایی و پایای نیز برای پایایی مضامین استخراج شده از روش هولستی و برای روایی از روایی توصیفی و تفسیری استفاده شده است.
یافته ها: با مرور ادبیات تحقیق و نظرخواهی از اساتید متخصص 54 عامل موثر شناسایی شده است. سپس این عوامل در 3 بعد اصلی طبقه بندی گردید. در گام بعد روابط بین ابعاد و شاخص های اخلاقی تجاری سازی دانش تعیین و به صورت یکپارچه مورد تحلیل قرار گرفته است. که براین اساس سه مضمون فراگیر مولفه های اخلاقی تجاری سازی دانش در آموزش عالی عبارت است از: زیرساخت ها و برنامه ریزی با 2 مضمون سازمان دهنده عدالت و مسئولیت پذیری و مضمون فراگیر آموزش با 2 مضمون سازمان دهنده فرایند یاددهی - یادگیری و فرهنگ سازی و مضمون فراگیر حمایت که شامل 2 مضمون سازمان دهنده حمایت مالی و حمایت اجتماعی می باشد.
نتیجه گیری: مضامین فراگیر و سازمان دهنده مولفه های اخلاقی تجاری سازی دانش در آموزش عالی که در پژوهش حاضر ارائه شد می تواند به عنوان الگویی مناسب برای سیاست گذاری و تدوین برنامه تبدیل علم به ثروت و کاربست آن در مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی مورد استفاده قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
نتیجهگیری: مضامین فراگیر و سازمان دهنده مؤلفههای اخلاقی تجاری سازی دانش در آموزش عالی که در پژوهش حاضر ارائه شد میتواند بهعنوان الگویی مناسب برای سیاستگذاری و تدوین برنامه تبدیل علم به ثروت و کاربست آن در مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی مورد استفاده قرار گیرد.
اکنون که تجاری سازی نتایج تحقیقات دانشگاهی به گفتمان حاکم در آموزش عالی کشور تبدیل شده است انتظار میرود در روند این ماموریت، دانشگاهها کارامدترین شیوهها در تقویت و توانمند سازی نظام ملی نوآوری تحقیقات را از یک سو و کاهش موانع پیشرو روی دانشگاهها در زمینه تجاری سازی را از سوی دیگر فراهم نمایند تا بر اساس درک منطقی از اهمیت استراتژیک فروش تحقیقها بر پایه پتانسیلهای علمی قابل توجه در دانشگاه ها، عملا کشور با شتاب بیشتری در مسیر توسعه علمی و فناوری حرکت کند(8).
با توجه به اهمیت این موضوع و جدید بودن این پدیده توجه و تعمق هرچه بیشتر به آن ضروری است از این رو هدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل مؤلفههای تجاری سازی اخلاق گرا در آموزش عالی بوده که این مؤلفهها در نهایت در قالب شبکه مضامین به منظور توجه هر چه بیشتر به اصول اخلاقی و ارزشی در مسیر تجاری سازی دانش در جامعه امروز برای دانشگاه و دانشگاهیان ارائه شده است.
فرهنگ سازی علم برای تولید و نوآوری به مثابه آهنربای مدیریت منابع انسانی باید عمل کند تا حتی فرایند یاددهی- یادگیری تحت تاثیر فعالیتهای تجاری دانشگاه قرار گیرد و درکنار آن توجه به حقوق مالکیت فکری که هدف آن احترام به حقوق اخلاقی (معنوی) و مادی تیم تحقیق است که پیگیری این حقوق از سوی تیم توسعه تحقیق ضمن ایجاد آسودگی روانی برای تیم تحقیق برای خلق آثار تحقیق پربازدهتر باشد و در حقیقت با هدف محترم شمردن اثر تیم تحقیق و حمایت از آنان صورت میگیرد(23).