چکیده:
کمرویی همواره با ناتوانی از کنار آمدن بازندگی اجتماعی، خانوادگی و حرفه ای مشخص می شود که می تواند به صورت کاهش حرمت نفس، اضطراب، احساس تنهایی و طردشدگی بروز کند. در صورت عدم اصلاح کمرویی در کودکان پیش دبستانی در اکثر موارد می تواند به اشکال و انواع مختلف در سنین بعدی و حتی تا بلوغ ادامه یابد و فرد را با مشکلات جدی روبرو سازد. یکی از مداخلات درمانی موثر در کاهش کمرویی بازی درمانی است. لذا این پژوهش باهدف اثربخشی بازی درمانی بر کاهش کمرویی در کودکان پیش دبستانی انجام شد. در این پژوهش تجربی از نوع پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل تعداد ۳۰ کودک پیش دبستانی که در مراکز پیش دبستانی در سال تحصیلی ۹۵ ـ ۹۴ مشغول به آموزش بودند، به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. چک لیست رفتاری کمرویی به عنوان ابزار پژوهش قبل و بعد از اجرای متغیر مستقل (بازی درمانی) اجرا گردید و سپس داده های به دست آمده با استفاده از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که دو گروه در شرایط پیش از درمان تفاوت قابل توجهی در میزان کمرویی نداشتند. درحالی که پس از مداخله مقدار (53/18) F مشاهده شده در سطح 0/001>P معنی دار بود. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که بازی درمانی بر کاهش کمرویی کودکان پیش دبستانی موثر بوده است.
خلاصه ماشینی:
بازیدرمانی غیرمستقیم، تعاملی بین کودک و بزرگسال آموزشدیده است که از طریق ارتباط نمادین در جستجوی راههایی برای کاهش آشفتگیهای هیجانی کودک است و در طی این تعاملات بین فردی با درمانگر، کودک پذیرش ۲، تخلیههیجانی ۳، کاهش اثرات رنجآور، جهتدهی مجدد تکانهها و تجربههای هیجانی تصحیحشده را تجربه میکند (محمد اسماعیل، ۱۳۸۹)؛ بنابراین با توجه به موارد اشارهشده در بالا دربارهی کمرویی و آگاهی از این مورد که در صورت عدماصلاح مشکلات رفتاری کودکان، اکثر آنها میتواند در سنین بعدی و حتی بعد از بلوغ به اشکال و انواع مختلف ادامه یافته و حتی باعث اختلالات شدید و جدیتری در زمینه فردی، اجتماعی و روانی شود.
بازیدرمانی یکی از شیوههای درمانی است که میتواند موجب کاهش نشانههای کمرویی و درنتیجه کاهش تأثیرات منفی آن بر زندگی کودک شود و همچنین مهارتهای اجتماعی کودکان و توانایی آنها را در همکاری و همدلی کردن با دیگران افزایش دهد (غیاثی زاده، ۱۳۹۰).
بازیدرمانی رشد درون فردی و کسب مهارتهای اجتماعی مناسب را در کودکان تسهیل میکند و کودکان در این برنامه به خود آشکارسازی تشویق میشوند و اجازه فراهم ساختن بازخورد مناسب در گروه برای آنها فراهم میشود و همچنین سطح صمیمیت بین اعضای گروه افزایش مییابد و بهمرور کودکان دیگر احساس کنارهگیری نمیکنند (محمد اسماعیل، ۱۳۹۳).
همچنین فن توپبازی برای عزتنفس پایین در کودکان کمرو که منجر به احساس طردشدگی در آنها شده است، بسیار مؤثر است و به کودک اجازه میدهد که بدون تهدید به طرد شدن به رشد تواناییهایش بپردازد و فضای ایمنی را برای بازی با خودش، درمانگر و بقیه همگروهیهایش فراهم سازد (محمد اسماعیل، ۱۳۹۳).