چکیده:
تکرار پدیده ای زبانی است که در باره آن مطالعاتی در زبان های گوناگون و در چارچوب نظریه های مختلف صورت گرفته است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی ارائه می شود. تکرار در دو نوع کامل و ناقص از سوی زبان شناسان بررسی شده است؛ که از آن میان در پژوهش حاضر به ویژگی های سبکی تکرار کامل در سووشون (سیمین دانشور) و بوف کور (صادق هدایت) می پردازیم. سوال این است که فرایند تکرار تا چه میزان می تواند ملاکی برای تشخیص سبک ادبی نویسنده تلقی شود؟ برای دستیابی به این منظور به پیکره ای در زبان فارسی نیاز بود که در این مقاله دو رمان برجسته فارسی یعنی سووشون و بوف کور انتخاب شد و با نگاهی تطبیقی بازیابی نحوه کاربرد تکرار، بسامد وقوع و تفاوت آنها در این دو رمان معاصر مورد بررسی قرار گرفت؛ نتایج حاصل از بررسی در داده های این دو اثر نشان می دهند که قیدها در فرایند تکرار کامل ناافزوده بیشترین بسامد کاربرد را دارند و دانشور به میزان بیشتری نسبت به هدایت از انواع تکرار کامل بهره گرفته است. بنابراین تکرار کامل می تواند ملاک مناسبی جهت تشخیص سبک باشد.
خلاصه ماشینی:
پرسـش ایـن است که فرایند تکرار تا چه میزان میتواند ملاکی بـرای تشـخیص سـبک ادبی نویسنده تلقی شود؟ برای دست یابی به این منظور به پیکره ای در زبان فارسی نیاز بود که با نگاهی تطبیقی، بازیابی نحؤە کـاربرد تکـرار، بسـامد ١ شناسه دیجیتال (DOI): ٢٠١٧١٠٩٠٩١١٦١.
p ,٢٠٠٠ ,Shaghaghi) تکرار در زبان فارسی را از جنبه کامل و ناقص بودن بررسی کرده است و در مورد ویژگی های معنایی این ساخت اشاره مـی کنـد کـه سـاخت تکـرار در فارسی برای صورت بندی مفاهیمی چون تأکید، افزایش ، شدت ، تداوم ، انبوهی ، بی شـماری و جنس و قسم به کار می رود و گاهی عـلاوه بـر معنـی پایـه ، مقولـه را نیـز تغییـر مـی دهـد.
شقاقی و حیـدرپور ( ,Haidarpoor &Shaghaghi, ٢٠١١) فرایند تکرار را بر پایۀ رویکـرد نظریـۀ بهینگـی در واژه هـای مکـرر فارسـی بررسـی کرده اند؛ و به این نتیجه رسیده اند که با مرتبه بندی محدودیت های جهـانی مطـرح در نظریـۀ بهینگی می توان ساخت انواع فرایند تکرار در زبان فارسی را با توجه به الگوی خاص آن هـا و معنایی که از آنها برداشت می شود، تبیین کرد.
یافته های به دست آمده از بررسی داده ها نشان مـی دهنـد تکرار کامل ناافزوده در مقولۀ قید در هر دو اثر بیشترین بسامد کاربرد را دارد و دانشـور بـه میزان بیشتری نسبت به هدایت از این ابزار زبـانی بهـره گرفتـه اسـت ، بنـابراین فراینـد تکـرار می تواند ملاکی برای تشخیص سبک ادبی نویسنده تلقی شود.